سیاست‌های بنیاد سینمایی فارابی در حمایت از سینمای کودک و نوجوان

روزنامه شرق- به تازگی بنیاد ســینمایی فارابی بعد از برگزاری سی و دومین جشــنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان در اصفهان، گزارشــی از عملکرد خود منتشر کرده که به این شرح اســت:
در گزارش ستاد اطلاع‌رســانی سی و دومین جشــنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان آمده است: «بنیاد ســینمایی فارابی سال‌های گذشته حضوری جدی در زمینه تولیدات سینمای کودک داشته که بخشی از این تولیدات، در سی و دومین جشنواره درخشیدند و حال مهیای اکران در ســینماهای سراسر کشور می‌شوند با این قصــد که مخاطبان زیادی را جــذب کنند. بنیاد به همراه کانون پرورش فکری کــودکان و نوجوانان، همواره نقش عمده‌ای در حمایت از تولید و ساخت فیلم‌های سینمای کودک داشــته است. جشنواره ســی و دوم هم که چندی پیش به پایان رسید، از این قاعده مستثنا نبود و فیلم‌های تولیدی بنیاد ســینمایی فارابی و کانون توانستند در میان برگزیدگان سهم عمده‌ای داشته باشند».
فیلم‌های برتر امسال برآمده از فارابی و کانون
در میان فیلم‌های برگزیده جشــنواره سی و دوم، فیلم سینمایی «قطار آن شب» (حمیدرضا قطبی) که محصول بنیاد سینمایی فارابی است، پنج جایزه پروانه زرین بهترین فیلم کودک، جایزه ویژه یونیســف، دیپلــم افتخار بهترین بازیگــر، پروانه زرین جایزه ویژه هیئت داوران و جایزه ویژه دبیر جشــنواره را دریافت کرد. فیلم ســینمایی «بازیوو» (امیرحســین قهرایی) نیز موفق به دریافت جوایزی شد. همچنین فیلم «اقیانوس پشت پنجره» (بابک نبی‌زاده) از محصولات کانون پــرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز مرکز توجه قرار گفت.
درخشش محصولات فارابی در دوره‌های گذشته
با نگاهی گذرا به دو دوره قبلی جشــنواره بین‌المللی فیلم‌های کــودکان و نوجوانان، به نــام فیلم‌هایی مانند «اســکی باز» و «ضربه فنی» که محصــولات بنیاد و کانون بوده‌انــد، برخــورد می کنیم که در میان آثــار برگزیده قرار گرفتند. فیلم «اسکی باز» (فریدون نجفی) که با مشارکت بنیاد ســینمایی فارابی تولید شد، جایزه ویژه هیئت داوران برای بهترین بازیگر کــودک، پروانه زرین بهترین کارگردانی فیلم بلند بخش بین‌الملل، جایزه ویژه هیئت داوران کودک و نوجوان بین‌الملل برای بهترین بازیگر، پروانه زرین بهترین بازیگــر (کودک) بخش بلند ســینمایی، جایزه ویژه هیئت داوران و پروانه زرین بهترین فیلم بلند سینمایی (نوجوان) را از جشنواره سی‌اُم از آن خود کرد. در سی و یکمین دوره جشــنواره نیز فیلم «ضربه فنی» (غلامرضا رمضانی) که محصول مشترک بنیاد ســینمایی فارابی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بود، توانست بهترین فیلمنامه، بهترین فیلــم نوجوانان در بخش ســینمای ایران، جایزه زاون و بهترین فیلم نوجوان در بخش مسابقه‌ای را کسب کنــد. در این دوره، فیلم «تپلی و من» (حســین قناعت) از محصولات فارابی، توانســت پروانه زریــن بهترین بازیگر کــودک را از آن خــود کند. همچنین فیلــم «دوچ» (امیر مشــهدی عباس)، از تولیدات مشــترک بنیاد بــا کانون نیز توانست جایزه بهترین فیلم بخش یونیسف در سی و یکمین دوره جشنواره را از آن خود کند.
فعالیت‌های مشارکتی با سایر نهادهای مرتبط
ایــن بنیاد و کانون پرورش فکری کــودکان و نوجوانان سبقه زیادی از گذشته تا امروز در زمینه تولیدات سینمایی برای حوزه کودک داشته است؛ اما تا همین پنج سال پیش، هیچ گاه ارتباطی جدی میان این دو مرکز شــکل نگرفت تا اینکه بنیاد سینمایی فارابی توانست مشارکت کانون را به شــکلی جدی جذب کند که در نتیجه ایــن همکاری، آثار سینمایی باکیفیتی برای کودکان تولید و به نمایش درآمد. همچنین بنیاد سینمایی فارابی در سال‌های اخیر همراهی و مشــارکت جدی و نزدیکی با وزارت آموزش و پرورش در برگزاری جشنواره فیلم رشد داشته است؛ جشنواره‌ای که با ۴۴ سال سابقه و برگزاری ۳۷ دوره، قدیمی‌ترین جشنواره فیلم در ایران اســت. اجرای طرح سامانه اردوی مدارس همچنین برگزاری دو دوره جشــن ملی «سیمرغ و پروانه‌ها» در ایام برگزاری جشــنواره فیلم فجــر (نمایش فیلم‌های منتخب ســینمای کودک بــرای دانش آمــوزان) از دیگر فعالیت‌های مشارکتی این بنیاد سینمایی به شمار می‌آید.
گذر بنیاد سینمایی فارابی از رویکرد جشنواره‌ای
سال‌هاست که ســینمای کودک به فیلم‌هایی درباره کــودک که تنها مختــص نمایش در جشــنواره اصفهان هستند، محدود می‌شــود. فیلم‌هایی که از قابلیت اکران برخوردار نیســتند و اگر هم رنگ پــرده نقره‌ای را به خود ببینند، در جلب مخاطبــان ناکام‌اند. حال فارابی با تغییر رویکــرد خود نگاهــی آینده محور به ســینمای کودک و نوجوان را در پیش گرفته و به دنبال آن است که فیلم‌های این حوزه تنها متمرکز بر جشــنواره فیلم کودک نباشــند بلکه بتوانند در اکران عمومی جایگاه مناسبی برای خود دســت و پا کنند. در واقع بنیاد ســعی کرده از نگاه صرف جشــنواره‌ای گذر کند و به دنبال ایجــاد جایگاهی درخور سینمای کودک در اکران عمومی است.
ارتباط گیری با مخاطب توأم با ویژگی‌های حرفه‌ای
عملکرد چند ســال اخیر بنیاد سینمایی فارابی نشان می‌دهد که این بنیاد معتقد است فیلم‌های تولیدی حوزه کودک علاوه بر داشتن ویژگی‌های فنی و هنری باید بتوانند ارتباط بیشــتری با مخاطبان برقرار کنند. حضور قهرمان، امیدبخشــی و ترویج نگاه امیدوارانه، پرهیز از سیاه نمایی، فضای فانتــزی که با تخیل کودکان و نوجوانان ســر و کار داشته باشــد و برای کودکان و نوجوانان بودند نه درباره کودکان و نوجوانان بــودن و… ازجمله ویژگی‌های مورد توجه این بنیاد برای تولید آثار ســینمایی است. فارابی با چنین رویکردی به دنبال پیشرفت و جهانی شدن سینمای کودک و نوجوان ایران است؛ سینمایی که مدت‌ها محدود به فیلم‌هایی با برچســب واقع گرایانه بــود و تنها تلخی، سیاهی و ناامیدی را به روح و روان کودکان تزریق می‌کرد. در واقع این بنیاد سینمایی حضور در جشنواره‌های خارجی را اولویت اساسی خود برای حمایت از آثار سینمایی قرار نمی‌دهد و براین اســاس فیلم‌هایی که تصویر نادرست و غیرواقعی از فرهنگ شهرها و نقاط مختلف ایران نمایش می دهند، جایی در فهرست حمایتی این سازمان نخواهند داشت.
توجه به ادبیات کودک و نوجوان و اقتباس ادبی
فارابی در جهت حفظ و معرفی فرهنگ ایرانی، توجه ویژه‌ای به حوزه ادبیات کودک و نوجوان را در ســال‌های اخیر در دســتور کار خود قرار داده اســت تا داســتان‌ها و آثــار این حــوزه منبــع قابل توجهی بــرای اقتباس آثار سینمایی باشند. به همین منظور سامانه اینترنتی «سینما قصه» را راه انــدازی کرده تا ضمن معرفی داســتان‌ها و رمان‌های مورد پســند کــودکان و نوجوانــان، فضایی را برای تهیه کنندگان ســینمای ایران مهیا کند تا با مراجعه به این سامانه بتوانند از حجم گسترده داستان‌های ایرانی جهت اقتباس ســینمایی اســتفاده کنند. البتــه فارابی از تهیه کنندگانی که تصمیم به ســاخت داستان‌های حاضر در این مجموعه داشته باشند، حمایت ویژه‌ای خواهد کرد و آثارشان را در اولویت های اصلی تولیدات سینمایی خود قرار می‌دهد.
اکرانی موفق در انتظار محصولات جدید
رویکرد جدید این بنیاد در زمینه اکران هم توانســته نتیجه مثبتی را در پی داشته باشد و فیلم‌های این حوزه در کنار ســایر فیلم‌ها رنگ پرده نقره‌ای را به خود ببینند. «ضربه فنی» فیلمی بود که ســال گذشته در سینماهای سراسر کشــور به نمایش درآمد و توانست در گیشه نیز عملکرد قابل قبولی داشته باشــد و به تازگی هم «تپلی و من» روی پرده رفته اســت که توانســته از یک میلیارد تومــان فروش گذر کند، آن هم در شــرایطی که مدارس تعطیل و فیلم‌های پرمخاطبی در حال اکران هستند که کار را برای فروش بیشتر یک فیلم کودک سخت می‌کنند.
مشارکت در تولید انیمیشن‌های پرمخاطب
بنیــاد در حوزه کــودک به انیمیشــن هم توجه بســیاری دارد کــه حاصــل آن در ســال‌های اخیر مشــارکت در ســاخت دو انیمیشــن پرمخاطــب «فیلشــاه» و «شــاهزاده روم» (هــادی محمدیان) اســت. کیفیــت این دو اثــر نظر پخش کننــدگان و خریــداران خارجــی را به حدی جلب کــرد که در بازارهای جهانی به رســانه‌های کشورهای مختلف فروخته شدند.
منبع: روزنامه شرق، پنجشنبه ۱۴ شهریور ۱۳۹۸، شماره ۳۵۱۸