در کارگاه «سینما به زبان ساده» مطرح شد:

فیلم‌ساز باید نسبت به جامعه خود احساس مسئولیت کند

در اولین روز از برگزاری جشنواره سی و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کودکان و نوجوان احمد الستی به معرفی سبک‌های سینمایی در کارگاهش پرداخت.
به گزارش ستاد اطلاع رسانی سی و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کودکان و نوجوانان، در اولین روز از سی و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان، کارگاه سینما به زبان ساده با حضور احمد الستی پژوهشگر و استاد دانشگاه برگزار شد.
در این کارگاه گرم و صمیمی که با همراهی و پرسش‌و‌پاسخ کودکان و نوجوان همراه بود، ظهور سبک‌های فیلم‌سازی از آغاز به وجود آمدن صنعت سینما مورد بررسی قرار گرفت. در این کارگاه درباره تفاوت ژانر و سبک در سینما و همچنین اندازه‌های تصویر و تفاوت آن‌ها در سینما صحبت شد و صاحبان و بنیان‌گذاران سبک‌های سینمایی جهان نیز معرفی شدند.
در ابتدای این کارگاه آموزشی احمد الستی با اشاره به اینکه سبک و ژانر در سینما دو عنوان متفاوت است، گفت: ژانرهای سینمایی مانند بیوگرافی کال و ساب ژانر، زیر مجموعه‌ای از سبک‌های سینمایی هستند. پدید آمدن سینما در ابتدا سبک‌هایی را هم به وجود آورد که هرکدام به دلیل شرایط اجتماعی مختلف حاکم بر کشورها شکل گرفت.
وی در پاسخ به سوال یکی از نوجوانان که از او پرسید چرا دیگر سبک‌های جدید سینمایی ساخته نمی‌شود، بیان کرد: ساخت سبک‌های جدید سینمایی نیاز به دانش و مهارت زیادی دارد و شما باید با آموختن همه زوایای سینما به این درجه برسید که با توجه به نیاز سینما و مردم، سبک‌های جدید را پایه‌گذاری کنید. ما در سال‌های اخیر در سینما دچار افت و یا فراموشی بسیاری از سبک‌های سینمایی شدیم. دلیل این چیست؟ مردم و کارگردانان به این نتیجه رسیدند که باید به سراغ کشف و نوآوری در زمینه‌های سبک‌های سینمایی بروند تا به جذابیت سینما افزوده شود.
پس از معرفی و بیان تفاوت‌های اولیه در تئوری‌های سینمایی وی با پخش بخشی از فیلم سینمایی چهارصد ضربه به معرفی سبک موج نو در سینما پرداخت و اظهار کرد: سبک موج نو برای اولین بار در فرانسه توسط کارگردانان جوان به وجود آمد. مشهورترین کارگردان این سبک فرانسوا تروفو بود که بسیار علاقه‌مند بود تا با ژان پیر لئو بازیگر نام آشنای سینما کار کند. اگر فیلم‌های او را دنبال کنید می‌بینید که در تمام سنین پیر لئو با او کار کرده است و از او در فیلم‌های بازی گرفته است. سبک موج نو بیشتر درباره تربیت فرزندان و چگونگی روند زندگی انسان می پردازد.

وی ادامه داد: سبک دیگری که در کشور آلمان به وجود آمد سبک اکسپرسیونیسم بود. در آغاز راه سینما در جهان فیلم‌ها به صورت سیاه و سفید و صامت بودند به طوری که بازی‌های بازیگران هم خیلی ویژگی‌های خاصی نداشت. سبک اکسپرسیونیسم بیشتر شامل فیلم‌های ترسناک می‌شود که در جامعه آن زمان آلمان مورد استقبال قرار گرفت. سبک دیگری که در کشور ایتالیا ظهور کرد سبک نئورئالیسم بود که بعد از جنگ جهانی دوم به وجود آمد. این سبک درباره بیکاری، بی‌خانمانی و فقر می‌پرداخت. فیلم «جاده» نمونه بسیار خوبی از سبک نئورئالیسم است. فیلم سینمایی «خشت و آینه» که توسط ابراهیم گلستان در ایران ساخته شده است به نوعی کپی‌برداری از سبک نئورئالیسم است. هندی‌ها از سبک نئورئالیسم بسیار استفاده کردند زیرا جامعه‌ای نزدیک به این سبک داشتند، اما سبکی هم مختص خودشان به وجود آوردند به نام فیلم‌های بالیوودی، این فیلم‌ها همیشه یک رقص و آوازی در دل خود دارند.
این استاد سینما در ادامه با نمایش بخش‌هایی از فیلم‌های مختلف در سبک‌های گوناگون سینمایی عنوان کرد: سبک دیگری در سینما به وجود آمد به نام رئالیسم شاعرانه. رئال به معنی واقع‌گرایی است و فیلم‌های کاملا واقعی را رئال می‌گویند. این سبک نیز در کشور فرانسه پدید آمد و بیشتر در کنار دریا و کوچه‌های زیبای پاریس فیلمبرداری می شد. این نکته هم باید اشاره کنم که زمانی یک سبک در سینما به وجود می‌آید که چندین کارگردان در همان سبک فیلم‌سازی کنند، عباس کیارستمی کارگردان صاحب سبک ایرانی بود اما تنها در سبک خودش فیلم سازی می‌کرد و نوع فیلم‌سازی او فراگیر نشد. سبک بعدی فیلم‌سازی سورئالیسم است به معنی فرا واقع گرایی، فیلم‌های سورئالیستی بیشتر شبیه خواب و رویا هستند. این سبک هم در کشور فرانسه و در سال ۱۹۳۰ به وجود آمد. لوئیس بونوئل کارگردان معروف اسپانیا یکی از بهترین فیلم سازان سورئالیسم در تاریخ سینما است.
الستی در پاسخ به پرسش یکی از کودکان حاضر در کارگاه سینما به زبان ساده که گفت نمی‌تواند این سبک از فیلم‌سازی را متوجه شد گفت: یک مثال می‌زنم تا همه بتوانند راحت این سبک را متوجه شوند، مثلا یک تصویر نقاشی را تصور کنید که یک خیابانی را نشان داده است که چراغ‌های خیابان روشن و محیط آن شب است اما آسمان روشن و روز است. این یک نمونه از سبک سورئالیسم است که اتفاقا در نقاشی هم بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چیزی که بر خلاف ذهن ما رخ می دهد به نوعی در سبک سورئالیسم دسته بندی می‌شود. جالب است بدانید که فیلم‌های اولی که در تاریخ سینما ساخته می‌شدند سیاه و سفید بودند و با دست رنگ می‌شدند. مثلا رنگ آتش را با قلم مو و با دست رنگ زرد می‌زدند تا فیلم رنگ‌آمیزی شود و شکل ظاهری بهتری پیدا کند. همه فیلم‌ها صامت و بدون دیالوگ بودند و رنگی نداشتند، داستان‌ها و قصه‌های ساده‌ای نیز روایت می‌کردند.
وی سپس از کودکان و نوجوانان حاضر در کارگاه سوال کرد که مهمترین وظیفه یک فیلم ساز چیست؟ بچه‌ها هم در پاسخ صحبت‌های جالب و مختلفی را مطرح کردند.
الستی در تکمیل پاسخ حاضرین گفت: اگر می‌خواهید فیلمساز شوید باید مسئولیت اجتماعی پیدا کنید و نسبت به جامعه خود احساس مسئولیت کنید. کشف معضلات اجتماعی مانند همان کاری که خبرنگاران در یک حجم کوچکتر انجام می‌دهند، برعهده فیلمساز و سینماگر است. فیلم‌ها منعکس‌کننده مشکلات جامعه هستند و اساسا ما سینما می‌رویم تا از معضلات اجتماعی مطلع شویم و آگاهی کسب کنیم تا بتوانیم بهتر زندگی کنیم.

در ادامه این کارگاه الستی به سراغ اهمیت و تفاوت قاب‌ها در سینما رفت و بیان کرد: در اوایل تولد سینما تا همین چند سال گذشته پرده‌های سینما به صورت مربعی بود و همه‌ تصاویر مربعی نشان داده می شدند، اما پس از گذشت مدتی و با پیشرفت ‌تکنولوژی قاب‌های عریض یا همان واید اسکرین پا به سینماها گذاشتند. واید اسکرین فیلم‌هایی هستند که بسیار منظره‌گرایی می‌کنند یعنی برای نشان دادن منظره‌های بزرگ در طبیعت و یا صحنه‌های عظیم باید تصویری عریض‌تر و بزرگ‌تر داشته باشیم. فیلم سینمایی «لورنس عربستان» از اولین فیلم‌هایی است که به صورت عریض توسط دیوید لین ساخته شد. او حدود یک سال در این منطقه که وادی رام نام دارد و در کشور اردن است زندگی کرد تا بتواند درک صحیحی از فضای فیلم به دست آورد. این قاب‌های عریض باعث شد بسیاری از سینماها دوباره بازسازی شوند تا قابلیت پخش‌های جدید تصاویر را پیدا کنند.