مهوش خادم‌الفقرایی – دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی

در حال حاضر دنیایی که همه ما با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم، دنیای دیجیتالی است. نگاه ما بزرگسالان به این دنیا با نگاه کودکانمان متفاوت است. زیرا ما دوران کودکی خود را در چنین فضایی سپری نکردیم و ذهن ما این امکان را دارد که این دو دنیای آنالوگ و دیجیتال را با یکدیگر مقایسه کند و اولی را طبیعی و دومی را مصنوعی بنامد. اما کودکان امروزی ما در این دنیای دیجیتال چشم به جهان گشوده‌اند و چیزی غیر از آن را نمی‌توانند تصور کنند. در نتیجه همین دنیای دیجیتال برای آنان دنیایی طبیعی محشوب می‌شود. بارها شده است که بزرگسالان اطراف‌مان را در حال غُر زدن‌های مکرر دیده‌ایم که از معایب این دنیای دیجیتال می‌گویند و از غرق شدن کودکانشان در این دنیای به زعم آنان مصنوعی، شکایت می‌کنند. اما هیچ زحمتی هم برای شناخت این دنیای دیجیتال به خود نمی‌دهند و تنها کودکان را از غلتیدن در این دنیا برحذر می‌دارند.

فیلم بازیوو در روایت داستان خود بر همین دنیای دیجیتال تکیه دارد؛ اما برخلاف فیلم‌های مشابه خود، همانند بزرگسالان مذکور وارد عمل نمی‌شود، بلکه خود به کودکی تبدیل می‌شود که از ابتدا این جهان را مشاهده کرده و به آن انس گرفته است. در ابتدای این فیلم بزرگسالان کودکان را برای علاقه‌شان به بازی‌های دیجیتال ملامت می‌کنند، سعی می‌کنند کودکان را با کلاس‌هایی همچون مجسمه‌سازی و موسیقی سرگرم نمایند تا به سراغ بازی‌های دیجیتال نروند. اما با وقوع اتفاقاتی نظیر دزدیده شدن بچه‌های به اصطلاح «خفن» در بازی، آنها نیز مجبور می‌شوند تن به این بازی‌ها بدهند و فراتر از آن کودک خود را پرورش می‌دهند که کاملا بر این فضای دیجیتالی تسلط یابد تا بتوانند دنیای خود را نجات دهند.

علاوه بر آن، نکته مهم دیگری که می‌توان در این داستان به آن اشاره کرد، هدایت‌ ظریف مخاطبان کودک به سمتی است که شکلی از تعادل را بین دنیای صرفا دیجیتال و دنیای کنونی برقرار کنند. در این فیلم نه دنیای صرفا دیجیتال امری منفی (بازیوو) و نه دنیای عاری از آن امری مثبت تلقی می‌شود. هر دو گروه از این دو دنیا به گونه‌ای سامان داده می‌شوند که در فضایی ما بین آن قرار بگیرند و نشانه آن نیز شکل گرفتن علاقه‌ای ما بین دو نماینده از این دو دنیا است. در نهایت می‌توان این گونه ادعا نمود که این فیلم نه تنها برای کودکان لذت‌بخش و خوشایند خواهد بود، بلکه برای بزرگسالان نیز می‌تواند به مثابه‌ی تلنگری عمل نماید که در شناخت این دنیای دیجیتال و کنش‌گری در فضای آن ابتکار عمل را به دست بگیرند و فعالانه‌تر حضور یابند.