یادداشتی بر نگاه سینماگران در حقوق کودک و مخاطبین؛

جایگاه حقوق کودکان در جشنواره بین المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان

سینما در درجه اول هنر و بعد از آن یک صنعت و رسانه محسوب می‌شود از همین رو سازندگان آثار سینمایی موظف به رعایت حقوق مادی و معنوی مخاطب و رعایت استانداردهای جهانی و انتخاب موضوع مناسب مخاطب خود هستند.

مخاطبین یکی از ارکان اصلی سینمای کودک هستند و جشنواره بین المللی فیلم های کودکان و نوجوانان در ایران یکی از مراجع اصلی ترغیب سینماگران این حوزه به رعایت استانداردها و انتخاب موضوعات موثر در مخاطب است.

به گزارش شبستان؛ در سال های اخیر سینما به یکی از پر مخاطب ترینِ رسانه ها در بین مردم بدل شده است، این حقیقت وجود دارد که افراد همواره نکات زیادی از فیلم های سینما می‌آموزند. با توجه به تاثیر گذار بودن این هنر در بین مردم باید توجه داشت که چه تکالیفی برای سینماگران و چه حقوقی برای مخاطبین سینما بوجود می‌آید.

در سینمای جهان چند الگو یا علامت وجود دارد که بیانگر تضمین فیلم از سوی سینماگران است به عنوان مثال علامت DTS این اطمینان را به مخاطب می‌دهد که اگر فیلمی را با این تاییدیه مشاهده کنند آسیبی به گوش آنها نخواهد رساند.

اما باید به این نکته توجه داشت که بسیاری از فیلم‌های اکران شده در سینما از استاندارد کافی و لازم برخوردار نیستند ولی با استقبال در گیشه مواجه می‌شوند و این استدلال که؛ مردم خود قاضی هستند و اگر فیلمی از استاندارد لازم برخوردار نباشد با استقبال آنان روبرو نمی‌شود، غیر منطقی است زیرا آنان از نظر فنی با استانداردهای فیلم و حقوق خودشان آگاهی ندارند و نمی‌توان با این استدلال از حقوق مخاطب و رعایت استاندارد ها سرباز زد.

سینما در درجه اول هنر و بعد از آن یک صنعت و رسانه محسوب می‌شود از همین رو سازندگان آثار سینمایی موظف به رعایت حقوق مادی و معنوی مخاطب و همچنین رعایت استاندارد های جهانی هستند.

و اما سوال دیگری که مطرح می‌شود؛ که آیا فیلم‌های به نمایش درآمده در جشنواره بین المللی فیلم کودک و نوجوان سازگاری با مخاطب خاص خود دارد و استانداردهای لازم در این زمینه توسط سازندگان رعایت می‌شود یا نه؟

بر اساس کنوانسیون جهانی حقوق کودک و قوانین ملی، افراد زیر ١٨ سال کودک محسوب شده و دارای حقوق خاص خود هستند و تمامی کشورها ملزم به رعایت و پذیرش این حقوق هستند.

حقوق کودکان شامل؛ حق بر عدم تبعیض، حق حیات، حق بقا، حق رشد، برقراری ارتباط با هر دو والدین، هویت انسانی و همچنین نیازهای اساسی برای حفاظت فیزیکی، غذا، آموزش عمومی دولتی، مراقبت‌های بهداشتی و قوانین کیفری مناسب بر اساس سن و رشد کودک و … است و می‌توان آثار سینمایی با هر یک از این موضوعات و با هدف آگاهی بخشی کودکان با حقوق جهانی خود تولید کرد.

به نظر می‌رسد سینمای کودک و نوجوان می‌تواند به خوبی بر روی آموزش حقوق کودکان و نوجوانان تمرکز کرده و دست یابی به این مهم مستلزمِ این است که سینماگران جای خالی این آموزش‌ها را در دنیای کودک و نوجوان حس کنند و با مطالعه بر روی این موضوعات آن را در قاب سینمای کودک و نوجوان به‌تصویر بکشند.

اگر افراد از سنین پایین تر از حقوق خود آگاهی پیدا کنند می‌توانند هر جا با نقض قوانین مواجه شدند دادخواهی کرده و خود را محکوم به بی‌عدالتی اجتماعی نمی‌دانند./

یادداشت از دکتر مهوش خادم الفقرایی جامعه شناس