ایمان حجتی: جشنواره ابزار دیپلماسی فرهنگی است

دبیر اجرایی سی و دومین جشنواره فیلم کودک و نوجوان درباره جشنواره سی و دوم گفت: این دوره از جشنواره سینما و فیلم را به عنوان صنعت خلاق در یک روند و چرخه کامل می‌بیند و سعی می‌کند به صرف اکران فیلم‌ها نگاه نکند و در مرحله پخش، توزیع و اکران هم اقداماتی برای فیلم‌ها انجام دهد.
احسان امینی- جشنــــــواره بین‌المللی فیلم کـــــودک و نوجوان با نام اصفهان پیوند خورده است و کارشناسان و سینماگران بهترین و به یاد ماندنی‌ترین دوره‌های آن را سال‌های میزبانی اصفهان قلمداد می‌کنند، اما تغییرات در تعریف ژانر سینمای کودک و نوجوان در این چند دهه و رشد منفی تولید آثار با کیفیت این ژانر مهم سینما، تعریف جشنواره را هم دستخوش دگرگونی کرده است. به همین خاطر، اثرگذاری بر کلیت سینمای ایران و همچنین به‌وجودآوردن فضای بانشاط جشنـــــواره‌ای در شهر اصفهان نیازمند سیاست‌ها و برنامه‌های جدید برای برگزاری جشنواره فیلم کودک است. در سال‌هایی که سطح کیفی فیلم‌های حاضر در جشنواره تعریفی ندارد و سالن‌های سینما در طول سال پذیرای فیلم‌های کودک و نوجوان نیستند، لزوم بازتعریف ساختار این جشنواره بیش از پیش عیان می‌شود. تعریف دورنمای ده‌ساله یا بیشتر، تعیین وضعیـــــت و اثرگذاری بین‌المللی و همچنین یافتن راه‌هایی جدید برای گفت‌وگوی هنری در قالب سینما می‌تواند جشنواره را از حالت برگزاری صرف به سمت تاثیرگذاری بر سینمای ایران و جذب مخاطب بالقوه کودک و نوجوان رهنمون کند. یک ماه به آغاز جشنواره سی و دوم باقی مانده است و با وجود تمام مشکلات، تیم دبیرخانه اجرایی تهران و اصفهان سخت در تلاش اند تا این دوره از جشنواره را با شکل و شمایل بهتر و کم نقص‌تر در اصفهان برگزار کنند. در روزهای پر مشغله دبیرخانه اجرایی اصفهان گفت‌وگویی با ایمان حجتی، دبیر اجرایی سی و دومین جشنواره فیلم کودک و نوجوان، داشتیم تا از برنامه‌ها، ایده‌ها و فعالیت‌های این دوره از جشنواره بگوید.
وضعیت جشنواره در فاصله یک ماه تا آغاز برگزاری چگونه است؟ برنامه‌ها طبق پیش بینی پیش می‌رود؟
جشنوراه سی و دوم از لحاظ جدول برنامه زمانی در وضعیت خوبی است و هفته پیش با حضور جناب آقای تابش، دبیر محترم جشنواره فیلم کودک و نوجوان، دیدارهایی با جمعی از سینماگران، هنرمندان و اهالی رسانه اصفهان برگزار شد و طرفین به بیان ایده‌ها و دغدغه‌هایشان در رابطه با جشنواره پرداختند و همانطور که جناب تابش و دیگر مسئولان شهرداری اصفهان تاکیــــــد کرده‌اند، خیابــــــان چهارباغ عباسی و سینماهـــــای آن به‌عنوان محور اصلی جشنواره تعیین شده است و همکاران بنده در دبیرخانه جشنواره و کمیته‌های تخصصی در حال برنامه‌ریزی و عملیاتی‌کردن امور اجرایی جشنواره هستند. در مورد آثار رسیده به جشنواره هم در بخش بین‌الملل و هم بخش سینمای ایران رشد کمی‌و کیفی قابل توجهی در آثار رسیده به چشم می‌خورد.
از نظر شما جشنواره سی و دوم چه ویژگی منحصر به فردی نسبت به دوره‌های پیشین جشنواره دارد؟
می‌توان گفت که جشنواره سی و دوم، سینما و فیلم را به عنوان صنعت خلاق در یک روند و چرخه کامل می‌بیند و سعی می‌کند به صرف اکران فیلم‌ها نگاه نکند و در مرحله پخش، توزیع و اکران هم اقداماتی برای فیلم‌ها انجام دهد. برای همین، امسال خریدارانی از کشورهای مختلف به جشنواره دعوت شدند تا آثار امسال را تماشا کنند و ارتباط تنگاتنگی با هنرمندان داشته باشند. همچنین قرار است مشاورانی در کنار تهیه‌کنندگان فیلم‌ها حضور داشته باشند تا سرنوشت بهتری در مرحله اکران برای فیلم‌ها رقم بخورد. ویژگی منحصر به فرد دیگر، حضور آثار «وب‌سری» برای اولین بار در جشنواره است که البته در سال اول در بخش رقابتی جشنواره حضور ندارد.
آیا برای تشکیل کمیته‌های اجرایی و تخصصی نسبت به دوره‌های پیشین آسیب شناسی صورت گرفته است و ایده‌های جدیدی در این زمینه وجود دارد؟
آسیب شناسی دوره پیشین جشنواره از روزهای آغاز فعالیت دبیرخانه به شکل جدی در جلسات مشترک با دبیر محترم جشنواره، شورای سیاست‌گذاری و تیم اجرایی تهران و اصفهان انجام گرفته است و نقطه‌نظرات همه دوستان برای تصمیم گیری برای برگزاری دوره سی و دوم اخذ شد تا با افزایش بهره‌وری، جشنواره‌ای کم نقص‌تر را امسال شاهد باشیم.
جشنواره فیلم کودک و نوجوان با دو دبیرخانه یکی در تهران و یکی در اصفهان اداره می‌شود. به نظر شما آیا نیازی هست که برای برگزاری یک جشنواره، دو مرتبه هزینه و وقت و نیروی انسانی صرف شود؟
جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان اصفهان جشنـــــواره‌ای است که به صورت مشترک طی یک توافق‌نامه دوطرفه بین شهرداری اصفهان و بنیاد سینمایی فارابی برگزار می‌شود. این مشارکت در زمینه‌هاست. هزینه‌های جشنواره توسط شهرداری اصفهان و بنیاد فارابی به‌صورت سهم برابر تامین می‌شود. از آنجا که جشنواره به سمت حرفه‌ای‌شدن پیش می‌رود و همچنین به دلیل افزایش هزینه‌های خدمات مختلف، تدابیر ویژه‌ای تدارک دیده شده است تا شرایط را مدیریت کنیم و به همین دلایل، امسال در تمام سطوح بر افزایش بهره‌وری تاکید بسیاری داریم. آنچه از روز اول بین دبیرخانه اصفهان و دبیرخانه تهران توافق شد این بود که کمیته‌های اجرایی به گونه‌ای عمل کنند که فعالیت موازی صورت نگیرد. به‌عنوان مثال اگر در زمینه‌ای در ستاد تهران کارهای اجرایی صورت می‌گیرد و آن میزان فعالیت برای برگزاری جشنواره کفایت می‌کند، نیازی به انجام آن فعالیت در ستاد اصفهان نیست و تنها در صورتی کمتیه‌های مشترک وجود دارد که به فعالیت‌های هر دو کمیته نیاز باشد و به نوعی، مکمل همدیگر باشند.
وضعیت محور چهارباغ از نظر سخت افزاری و زیبا سازی در حال حاضر چگونه است و آیا این محور آمادگی میزبانی جشنواره را دارد؟
در مورد چهارباغ عباسی مسئله‌ای که بارها توسط شهردار محترم اصفهان هم مطرح شده است، این است که مجموعه شهرداری، چهارباغ را به‌عنوان یک پروژه نمی‌بیند. هر پروژه‌ای نقطه آغاز و پایانی دارد، اما شهرداری پروژه چهارباغ را طرحی می‌داند که جاری است و به پیش می‌رود و اساسا شهرداری برای چهارباغ هیچگاه عجله ندارد، چون بخش مهمی‌از شهر است و مرمت و بازسازی آن باید با ظرافت انجام شود. ممکن است در بخشی از خیابان، عملیات عمرانی در جریان باشد که این امری بدیهی در بسیاری از نقاط تاریخی دنیاست که خیلی وقت‌ها پروژه‌های مرمت در جریان است، بنابراین این امر هیچ مشکلی را برای برگزاری باشکوه جشنواره در چهارباغ ایجاد نمی‌کند.
سینماهای مستقر در چهارباغ که قرار است میزبان فیلم‌ها باشند از لحاظ تجهیزات و هماهنگی در چه وضعیتی اند؟
با تمام سینماهای مورد نظر جشنواره مذاکراتی انجام شده و با سینماهایی هم که در محور چهارباغ هستند قرارداد همکاری منعقد شده است و به دلیل بازسازی‌هـــــای سال‌هـــــای اخیر، در سینماهای چهارباغ وضعیت و کیفیت پخش فیلم‌ها در وضعیت ایدئالی قرار دارد و از این نظر مشکلی پیش نخواهد آمد.
سینما یا مکان خاصی به عنوان کاخ یا مرکز جشنواره در نظر گرفته شده است؟
آن چیزی که مدنظر جشنواره است تمرکز برنامه‌ها و رویدادها در محور چهارباغ است و البته سینماهای این خیابان که میزبان فیلم‌های جشنواره هستند. البته نه به این معنا که در مکان‌های دیگر، اکران فیلم‌های جشنواره را نداشته باشیم. به طور مثال در تلاش هستیم سینما بهمن خوراسگان که عملیات بازسازی آن تازه به اتمام رسیده است، میزبان بخشی از فیلم‌های جشنواره باشد و به این شکل جشنواره را در شهر گسترش دهیم.
تفکیک سالن‌های نمایش برای گروه‌های مختلف مسئله مهمی‌است که در جشنواره‌های حرفه ای دنیا اتفاق می‌افتد، به شکلی که سالن اهالی رسانه و منتقدان با سالن اکران مردمی‌متفاوت است.آیا جشنواره چنین رویکردی را دنبال می‌کند؟
این تفکیک ممکن است در سالن‌ها اتفاق بیفتد، ولی با توجه به اینکه هنوز پرونده سالن‌ها باز است و در حال رایزنی و جمع بندی در این زمینه هستیم، تکلیف این قضیه هم در آینده نزدیک مشخص خواهد شد و اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.
یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که سال‌هاست در اکران فیلم‌های جشنواره وجود داشته نحوه توزیع بلیت‌های سینماها ست. آیا جشنواره سی و دوم برنامه ای در این زمینه دارد؟
جشواره در دوره پیشین توزیع بلیت رایگان در سازمان‌ها و نهادها را نداشت و امسال نیز این سیاست ادامه نخواهد داشت. البته سال گذشته قسمتی اضافه شد که شامل توزیع بلیت در مناطق کمتر برخوردار اصفهان بود و امسال نیز به دنبال بهترین برنامه‌ریزی برای توزیع و فروش بلیت‌ها هستیم.در این زمینه امکان دارد سالن‌های مخصوصی برای هنرمندان و اهالی رسانه در نظر گرفته شود.
نکته ای که در جلسه هم اندیشی با اهالی رسانه بسیار عجیب بود سوالات و پیشنهادهای دوستان در رابطه با برنامه‌های جشنواره درباره معضلات اجتماعی مانند کودکان کار بود. به نظر شما وظیفه یک جشنواره فیلم، پرداختن به این مسائل است؟
جشنواره با توجه به ماموریتی که دارد، در حوزه کودک و نوجوان فعالیت می‌کند و حامیان جشنواره از جمله شهرداری اصفهان و بنیاد سینمایی فارابی تمایل دارند عرصه‌ای فراهم کنند که همه کودکان از جشنواره استفاده کنند و گام‌های خوبی نیز در جشنواره سی و یکم در این زمینه برداشته شد ؛هم در زمینه کودکان معلول وهم در زمینه کودکان کار سانس‌های ویژه ای به آنها تعلق گرفت. جشنواره هم مثل هر سازمانی تمایل دارد به مسائل اجتماعی هم فکر کند، ولی نکته مهم این است که این اتفاقات معمولا در قالب همکاری دوطرفه انجام می‌پذیرد. جشنواره آماده این شکل از همکاری است و امیدوار است که بتواند مسئولیت اجتماعی خودش را در سطوح مختلف افزایش دهد. برای نمونه، امسال با همکاری ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی‌در سراسر کشور، اکران فیلم‌ها را در مراکز استان‌ها خواهیم داشت و این همکاری دوطرفه می‌تواند به همین شکل با بسیاری از نهادها و سازمان‌های مردم‌نهاد و حتی خیریه‌ها شکل بگیرد.
در تمام دنیا جشنواره فیلم با فیلم‌هایش شناخته می‌شود. آیا در کنار بهره‌وری اجرایی، فکر یا ایده ای وجود دارد که سطح کیفی آثار ارسالی به جشنواره افزایش پیدا کند؟
باید به جشنواره نگاه صحیح داشته باشیم. اگر که هر کس از زاویه خود به جشنواره نگاه کند، ممکن است این تفاوت دیدگاه‌ها باعــــــث شــــــود خروجی یکســـــانینداشته باشیم. جشنواره محل و فضایی برای تشویق فعالان حوزه سینمای کودک و نوجوان است، به شکلی که در جشنواره، فیلم‌های منتخب دیده و داوری می‌شوند و از بهترین آثار توسط هیئت داوران مشخصی تقدیر به عمل می‌آید. جشنواره وظیفه تولید ندارد و سرمایه‌گذار هم نیست، اما چون نسبت به آثار خوب حساسیت داریم و تمایل داریم که فیلم‌های خوب به نمایش‌درآمده در جشنواره اکران عمـــــومی‌خوبی هم داشته باشند، اقداماتی همچــــون مشــــــاوره‌های ویژه برای اکران مناسب و دعوت از بازار‌های فیلم را برای فیلم‌ها فراهم خواهیم کرد.بنیاد سینمایی فارابی در تمام این سال‌ها اکثر فیلم‌های کودک و نوجوان را خودش تولید و پشتیبانی می‌کرد و به جشنواره می‌آورد و جایزه می‌داد، به خاطر اینکه انگیزه ای در بین تولیدکننده برای تولید فیلم‌هایی در این ژانر در سینمای ایران وجود ندارد و هرچه دهه به دهه پیش آمدیم، سطح کمی‌و کیفی آثار پایین آمده و ضعیف تر شده است و طبیعتا جشنواره فیلم بدون فیلم خوب نمی‌تواند تاثیرگذار باشد. زمـــــــانی که جشنـــــــواره به سمــــــت حرفه‌ای تر شدن حرکت کند، می‌تواند چرخه کسب‌وکار بهتری را در صنعت سینما ایجاد کند. من معتقدم اقدامی‌که جشنواره می‌تواند انجام دهد، این است که بازارها را به فیلم‌ها نزدیک تر و فیلم‌ها را برای اکران آماده تر کند و این کمک جانبی برای اکران عمومی‌به همراه تجلیل از آثار برگزیده یک اقدام مهم برای رونق سینمای کودک خواهد بود.اما پیشنهاد من برای رونق سینمای کودک و نوجوان برگزاری چند جلسه بسیار مفید است که می‌تواند با برنامه‌ریزی درست، سینمای کودک و نوجوان را به سال‌های پرفروغش برگرداند و ما واقعا به فیلم‌های این حوزه بسیار نیازمندیم و همانطور که شهردار محترم اصفهان فرمودند، شکاف بین نسلی بزرگی در جامعه ما به‌وجود آمده است و یک زبان هنری مشترک می‌تواند ابزاری باشد تا گفت‌وگوی بین نسلی را ایجاد کند.
از بازار فیلم صحبت کردید.آیا به شکل تخصصی بازار فیلم در جشنواره سی و دوم برگزار خواهد شد؟
به شکل بازار خیر، اما قرار بر این است که بعضی کمپانی‌ها، در حاشیه جشنواره نمایندگانی داشته باشند تا سینماگران حوزه کودک و نوجوان از موقعیت رایزنی و مشاوره برای اکران و پخش فیلم‌هایشان در آنجا استفاده کنند.
به عنوان دبیر اجرایی، جشنواره سی و دوم چه ایده ای برای شهروندان و در حد وسیع تر در سطح ملی و بین‌المللی می‌تواند داشته باشد؟
من از همه شهروندان می‌خواهم این جشنواره را از خودشان بدانند . چون این جشنواره برای نسل ما یک خاطره ویژه است و به نظرم روزهای جشنواره امسال هم می‌تواند برای کودکان این نسل خاطره‌ساز باشد. من فکر می‌کنم جشنواره فرصت بزرگی است برای دیپلماسی فرهنگی کشور، آن هم در زمانی که تهدیدهای بسیاری در عرصه بین‌الملل برای کشورمان وجود دارد؛ ابزار بزرگی تا به دنیا بگوییم در هر شرایطی هنر و کودکان و نوجوانان برای ما هم هستند و واقعا به این جشنواره به دید ابزاری که در دیپلماسی فرهنگی ما را پیش می‌برد، نگاه کنیم و این ابزار را بسیار مهم بدانیم.
منبع: روزنامه اصفهان زیبا، چهارشنبه ۲ مرداد ۱۳۹۸، شماره ۳۵۲۹