علیرضا تابش و ایمان حجتی از سی‌وچهارمین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان می‌گویند
جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان از ۱۳۶۱ تاکنون طی ۳۳ دوره برگزار شده که ۲۰ دوره از آن در شهر اصفهان، ۶ دوره در شهر تهران، ۵ دوره در شهر همدان و یک دوره در شهر کرمان برپا شده است. دوره آخر این جشنواره نیز به دلیل شرایط متأثر از پاندمی کرونا ، به‌صورت هم‌زمان در تهران، اصفهان و در قالب مجازی و حضوری برگزار می‌شود. این دوره که سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان است با مشارکت سازمان سینمایی، بنیاد سینمایی فارابی و شهرداری اصفهان، از ۱۶ تا ۲۱مهر ۱۴۰۰ در دو بخش مسابقه ایران و مسابقه بین‌الملل برگزار خواهد شد.
در این گزارش، علیرضا تابش دبیر و ایمان حجتی مدیر اجرایی سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان درباره جزئیات سی و چهارمین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان می‌گویند.
سینما؛ سرزمین خیال
دبیر سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان در پاسخ به اینکه برای برگزاری جشنواره در شرایط بیماری کرونا چه راهکاری وجود دارد، می‌گوید: «سال گذشته برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان با چالشی جدی روبه‌رو بود. در شرایطی که خیلی از فعالیت‌ها و کسب‌وکارها دچار رکود و تعطیلی شده و بسیاری از رویدادها و اتفاقات مهم لغو شده بود، تصمیم داشتیم اولین جشنواره آنلاین سینمایی را در کشور برگزار کنیم، چراکه معتقد بودیم کودکان و نوجوانانی که چندین ماه است خانه‌نشین شده‌اند و سرگرمی سینمایی برای آن‌ها وجود ندارد، سینما می‌تواند روزنه امیدی در روزهای خانه‌نشینی‌شان باشد. همین امر سبب شد تا شعار «هر خانه یک سینما، هر کودک یک داور» را برای جشنواره سی و سوم انتخاب و محقق کنیم تا کودکان و نوجوانان سراسر کشور، در داوری جشنواره سهیم شوند و مشارکت خوبی داشته باشند. امسال با توجه به روند واکسیناسیون و با عنایت به اینکه سینماها با ۳۰درصد ظرفیت در حال نمایش فیلم‌ها هستند، در تلاش هستیم بتوانیم بخش فیزیکی جشنواره را همچون سال‌های گذشته در اصفهان و استان‌های دیگر داشته باشیم که هم‌زمان با تهران و اصفهان در اغلب شهرهای کشور (که متقاضی برگزاری هستند) نیز اجرا می‌شود. بخش آنلاین نیز به قوت خود باقی است و هم نمایش آثار و هم داوری فیلم‌ها توسط کودکان و نوجوانان، به‌صورت برخط انجام می‌شود.» او با بیان اینکه جشنواره سی و چهارم با شعار «سینما؛ سرزمین خیال» آغاز می‌شود، ادامه می‌دهد: «دنیای کودکان و نوجوانان دنیای خیال و فانتزی است. از طرف دیگر طی این یک سال و نیمی که از شروع همه‌گیری کرونا گذشته است، خاطرات تلخی برای کودکان باقی‌مانده است. معرفی سرزمین تخیل به کودکان باید در اولویت آثار هنری و سینمایی باشد و سینمای کودک و نوجوان در سرزمینی که سرچشمه پیشرفت و خاستگاه امید است، یکی از این ظرفیت‌هاست. این امید و نشان‌دادن آینده‌ای روشن برای کودکان و نوجوانان است که می‌تواند این نسل را به فرداها امیدوارتر کند و این سینماست که می‌تواند با نشان‌دادن وسعت سرزمین پهناور تخیل، شعله امید را در ذهن آن‌ها روشن نگاه دارد. به همین علت است که سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان را با شعار «سینما؛ سرزمین خیال» برگزار خواهیم کرد.» تابش درخصوص تغییرات ایجادشده در سی‌وچهارمین دوره از جشنواره و احتمال حذف و یا افزوده شدن بخش‌ها نیز تصریح می‌کند: «سال گذشته نمایش فیلم‌ها برخط بود و مخاطبان جشنواره می‌توانستند از طریق پلتفرم‌های نمایش فیلم، آثار جشنواره را تماشا و داوری کنند. امسال نمایش آثار به‌صورت ترکیبی آنلاین و فیزیکی برگزار می‌شود. علاوه بر این امسال نیز ما داوران کودک و نوجوان را بدون محدودیت در تهران، اصفهان و سایر شهرهای متقاضی در سراسر کشور، در کنار خود خواهیم داشت و به عبارتی بنا داریم جشنواره را با حضور مخاطبان اصلی آن برگزار کنیم و جایزه بهترین فیلم داوران کودک و نوجوان بر اساس نظر همه مخاطبان کودک و نوجوان جشنواره، داوری شود که این اتفاق برای هر اثری بااهمیت و ارزشمند خواهد بود.»
دبیر سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان در پاسخ به اینکه چه اقداماتی در جهت کمک به اکران ژانر سینمایی کودکان و نوجوانان شده است، می‌گوید: «رونق اکران سینمای کودک و نوجوان یکی از دغدغه‌های اصلی فعالان این حوزه است. تا قبل از همه‌گیری کرونا ترغیب سینماداران به اکران فیلم کودک مشهود بود. حداقل هر دو ماه یک‌بار شاهد اکران فیلم کودک در سینماها بودیم. برای رسیدن به این منظور هماهنگی‌هایی با شورای صنفی و سازمان سینمایی انجام شد. واقعیت این است که اگر فیلم جذاب کودک تولید شود، پخش‌کنندگان، سینماداران و پلتفرم‌ها نسبت به آن اقبال نشان می‌دهند. در صنعت سینما، آنچه چرخه تولید را کامل می‌کند، عرضه مناسب و به‌موقع محصول به مخاطب است، قریب دو دهه، این حلقه از چرخه سینمای کودک و نوجوان مغفول مانده بود. از نیمه دوم دهه ۹۰ یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌ها و اهداف بنیاد سینمایی فارابی، تلاش برای پخش آثار تخصصی سینمای کودک و نوجوان بود. موافقت سرگروه‌های سینمایی با اکران حداقل یک فیلم کودک و نوجوان در هر سه گروه، کسب شد. در نمایش‌های سالانه و در فصل مناسب، همین امر موجب شد که در نوروز ۹۷ و ۹۸ دو فیلم از فیلم‌های اکران نوروزی به آثار کودک و نوجوان تعلق داشته باشد (سال ۹۷ فیلم فیلشاه و سال ۹۸ فیلم پیشونی سفید ۳). آمار اکران و فروش سینمای کودک و نوجوان در سینماهای کشور، در این سال‌ها (تا قبل از همه‌گیری کرونا) رشد تصاعدی داشته و این دستاوردی برای احیای این‌گونه مهم سینمایی بود.» او می‌افزاید: «سال ۹۸ که از کرونا خبری نبود و سینماها فیلم‌های سینمایی را اکران می‌کردند، ۹ اثر سینمایی بلند در ژانر کودک و نوجوان اکران شد، اما با آغاز سال ۹۹ و شیوع کرونا، اکران سینماها در کشور و جهان با بحران‌های جدی روبه‌رو شدند، به خاطر شرایط کرونایی، راه‌های دیگری ازجمله اکران آنلاین جایگزین شد. برای مثال در مهرماه سال ۹۹ فیلم سینمایی «پیشی میشی» به کارگردانی حسین قناعت به‌عنوان اولین فیلم سینمایی ژانر کودک بعد از شرایط کرونایی، اکران سینمایی شد و ۲۴ اسفند ۹۹ نمایش آنلاین آن آغاز شد. نوروز ۱۴۰۰ فیلم سینمایی «خورشید» به کارگردانی مجید مجیدی، هم در سینماها با ظرفیت مشخص دوران کرونا، اکران سینمایی و بلافاصله نمایش آنلاین آن انجام شد. فیلم «یدو» به کارگردانی مهدی جعفری، امسال دو نوبت و همچنین فیلم «مهران» به کارگردانی رقیه توکلی برای اولین بار در جدول «فیلم‌های نوروزی تلویزیون» قرار گرفت و در دو نوبت پخش شد و بر اساس آمار دریافتی از معاونت سیما هر دو اثر با استقبال بالایی از سوی مخاطبان روبه‌رو شد و این اتفاق تحت تأثیر شرایط کرونایی رخ داد، در چنین شرایط خاصی هم شاهد اکران فیلم‌های کودک و نوجوان بوده‌ایم. همچنین به‌منظور صیانت از آثار کلاسیک و نوستالژی سینمای کودک، اقدام به بازسازی و مرمت آثار پرمخاطبی چون «رنگ خدا»، «همبازی»، «مربای شیرین»، «الو الو من جوجوام» و «نان و شعر» شده است که همه این آثار برجسته به‌عنوان مروری بر آثار سینمای کودک روی پرده سینما اکران شده یا خواهند شد.»
تابش ابراز امیدواری کرد که با روند واکسیناسیون عمومی سینماها دوباره با ظرفیت کامل میزبان مخاطبان شوند و تمام فیلم‌های سینمایی بلند کودک و نوجوان هم در سینماها اکران شوند، البته ظرفیت اکران آنلاین در کنار اکران سینمایی، به شرایط متنوع‌تری برای نمایش آثار سینمایی این ژانر، کمک می‌کند.
دبیر سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان با اشاره به استقبال فیلم‌سازان از سی و چهارمین دوره جشنواره فیلم کودک، ادامه می‌دهد: «اگر آمار فیلم‌های رسیده در این چندساله را نگاه کنید، می‌بینید که هرسال نسبت به سال گذشته، تعداد فیلم‌های رسیده به دبیرخانه جشنواره در حال رشد بوده است. این اتفاق امسال نیز به‌رغم اینکه کرونا نیز بر همه فعالیت‌ها به‌خصوص تولیدات هنری مؤثر بوده، با افزایش آثار رسیده به دبیرخانه جشنواره روبه‌رو بودیم و بیش از ۵۲۰ اثر در دو بخش ملی و بین‌الملل دریافت کردیم که خوشبختانه آمار قابل‌توجهی است.» او همچنین در پاسخ به اینکه آیا در بخش بین‌الملل جشنواره سی و چهارم نیز شاهد حضور و همراهی هنرمندان خارجی از شهرهای خواهرخوانده اصفهان خواهیم بود، تصریح می‌کند: «امسال هم مانند ادوار گذشته از کشورهای خارجی که شهرهایشان خواهرخوانده اصفهان هستند؛ همچون آلمان و ایتالیا و… آثاری متعددی به دبیرخانه جشنواره ارسال‌شده است که تعدادی از آن‌ها در بخش مسابقه جشنواره پذیرفته‌شده‌اند. جالب است که یکی از سازندگان انگیزه ثبت اثرش را در بخش رقابتی خواهرخواندگی دو شهر «فرایبورگ» و «اصفهان» عنوان کرده است. در بخش «داوری کودک و نوجوان» میزبان داوران نوجوانی خارجی از شهرهای خواهرخوانده اصفهان، به‌صورت برخط خواهیم بود.»
برگزاری جشنواره سی و چهارم به‌صورت مجازی و حضوری
ایمان حجتی، مدیر اجرایی سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان نیز بابیان اینکه این دوره از جشنواره هم‌زمان با روز جهانی کودک در نیمه دوم مهرماه برگزار می‌شود، می‌گوید: «شیوه برگزاری جشنواره به‌صورت مجازی حضوری است که بر اساس میزان امکان حضوری شدن جشنواره در زمان برگزاری درصد آن متفاوت است، ضمن اینکه مانند سال گذشته پلتفرم‌ها فعال هستند، ولی اینکه تا چه اندازه و کدام قسمت را می‌توانیم به‌صورت حضوری برگزار کنیم به این موضوع بستگی دارد که شرایط در زمان برگزاری به چه صورت است.»
او می‌افزاید: «برگزاری المپیاد فیلم‌سازی نیز یکی دیگر از بخش جشنواره سی و چهارم است که بر اساس فراخوانی که منتشر شد نوجوانان از سراسر کشور آثار خود را به دبیرخانه ارسال کردند، همچنین فراخوان داوری کودکان و نوجوان برای جشنواره نیز منتشرشده که امکان ثبت‌نام برای کودکان و نوجوانانی متقاضی در کل کشور وجود دارد که امکان داوری صورت آنلاین و یا حضوری وجود دارد و کودکان و نوجوانان می‌توانند فیلم موردعلاقه خودشان را انتخاب کنند.»
حجتی با اشاره به اینکه برنامه‌ریزی‌ها درباره سی و چهارمین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان کاملا در حال پیشرفت است، تصریح می‌کند: «در بخش سینمای ایران این دوره از جشنواره تعداد ۵۲۴ فیلم متقاضی حضور در جشنواره سی و چهارم بودند و با پایان فراخوان در بخش سینمای ایران ۲۴۸ فیلم کوتاه داستانی، ۱۱۹ فیلم پویانمایی کوتاه، ۳۰ فیلم بلند داستانی، ۱۴ فیلم سینمایی، ۱۲ عنوان وب سری و در بخش ویژه کرونا روایتی ۱۵ عنوان فیلم به جشنواره ارسال‌شده است.» حجتی ادامه می‌دهد: «در بخش سینمای بین‌الملل نیز تعداد ۲۰ فیلم انیمیشن بلند و ۲۴ فیلم بلند سینمایی از ۳۰ کشور و همچنین تعداد ۱۴ فیلم انیمیشن کوتاه و ۲۸ فیلم کوتاه داستانی از ۲۱ کشور به جشنواره سی و چهارم ارسال‌شده است.»
منبع: روزنامه اصفهان زیبا، شماره ۴۱۱۸، ۲۸ شهریور ۱۴۰۰/شیرین مستغاثی
