نادره ترکمانی: راه‌ توسعه فرهنگی از سینمای کودک و نوجوان می‌گذرد/ خوشحالم که شعار «سینما، سرزمین خیال» برای این دوره جشنواره انتخاب شد

کارگردان سینمای کودک و نوجوان گفت: جشنواره باعث آشتی کودکان و نوجوانان با سینما می‌شود و اهمیت این جریان زمانی نمایان می‌شود که بدانیم یکی از راه‌های توسعه فرهنگی از همین سینما می‌گذرد.

نادره ترکمانی، کارگردان، در گفت‌و‌گو با ستاد اطلاع‌رسانی جشنواره بین‌المللی کودکان و نوجوانان، درباره شعار امسال جشنواره که «سینما، سرزمین خیال» است، گفت: خوشحالم که چنین شعاری برای این دوره انتخاب شده است؛ چراکه رویا، خیال و فانتزی در ذات سینما وجود دارد و در حوزه سینمای کودک این خیال بسط می‌یابد و گسترده می‌شود. یعنی به‌عبارتی تلاش ما سینماگران کودک بر این است که دنیای خیال‌گونه بچه‌ها را در آثار و ساختار قصه تعمیم دهیم. درنتیجه انتخاب چنین شعاری  نشان از هوشمندی شورای سیاست‌گذاری جشنواره دارد.

این کارگردان ادامه داد: خیال‌پردازی، رویا و فانتزی زمینه افزایش خلاقیت ذهن است و امکاناتی را پدید می‌آورد که در عالم واقعی وجود خارجی ندارند. به همین علت دنیای فانتزی و رویا همواره جذاب است. اصولا انسان به هنگام رویاپردازی در ذهن خویش زمینه پرورش ذهنی خودش را فراهم می‌آورد و قوت این رشد درباره کودکان و نوجوانان قدرت بیشتری دارد.

او گفت: جشنواره‌ها در احیا، بازپروری و رشد فیلم‌سازها موثر هستند. به خصوص در این دوران که شیوع ویروس کرونا باعث شده که آیین سینما رفتن از بین برود و فستیوال‌ها به صورت آنلاین برگزار شوند، این تاثیر ملموس‌تر هم می‌شود. «جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان ایران»، چراغی در سینمای کودک است که همواره باید روشن نگاه داشته شود؛ اما نور این چراغ، امسال بیش از هر زمان دیگری باید تلالو داشته باشد.

او ادامه داد: برگزاری جشنواره در سال گذشته نیز تصمیمی بسیار درست بود. باید تلاش کنیم که در هر شرایطی چراغ سینمای کودک روشن بماند و آگاه باشیم که حدود چهارده میلیون کودک و نوجوان داریم که مخاطب این آثار هستند و در سبد فرهنگی آن‌ها، بی‌شک سینما از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. درواقع، به‌قدری سینمای کودک مهم است که در دوران سخت کرونا نیز تولیدات جریان دارند و جشنواره به تداوم برگزاری‌اش اهتمام می‌ورزد.

این کارگردان ادامه داد: به اعتقاد من، ساختن فیلم برای کودکان تعهدی اخلاقی و انسانی است و من به عنوان یک سینماگر فعالیت در این حوزه را وظیفه خود می‌دانم. امیدوارم جریان حمایت از سینمای کودک به عنوان یک نیاز در جامعه از جانب مدیران احساس شود و نمایش آثار کودک جدی گرفته شود.

ترکمانی درباره دستاوردهای «جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان» گفت: این جشنواره باعث آشتی مخاطب خود یعنی کودکان و نوجوانان با سینما می‌شود و به کودک می‌فهماند که این سینما برای تو است و به او اعتبار و جایگاه می‌دهد. همین اعتبار برای سینماگر کودک هم نمود دارد که تریبونی به او داده می‌شود تا در یک جشنواره معتبر جهانی اثر خود را عرضه کند و در معرض دید بگذارد. اهمیت این جریان زمانی نمودار می‌شود که بفهمیم یکی از راه‌های توسعه فرهنگی از همین سینمای کودکان و نوجوانان می‌گذرد. ضمن این که «جشنواره بین‌المللی کودکان و نوجوانان» پیشینه‌ای طولانی دارد و این قدمت طولانی اهمیت سینمای کودک را نشان می‌دهد.

او گفت: سینما، هم رسانه و هم تفریح است و هم صنعتی پولساز به شمار می‌آید. سینمای کودک طیف مخاطبان گسترده‌ای دارد که حتی والدین کودکان را نیز شامل می‌شود. پس یعنی سینمای کودک ما قابلیت این را دارد که در فهرست پولسازترین گونه‌های سینمایی قرار بگیرد. اما سینمای کودک با موانع اقتصادی مختلفی دست و پنجه نرم می‌کند که در مخلص کلام می‌توان این‌گونه بیان کرد که ترس از سرمایه‌گذاری در این حوزه چنین موانعی را ایجاد می‌کند.

ترکمانی گفت: «صدا و سیما» و «وزارت آموزش و پرورش» دو عامل اصلی در صدمات جدی به بدنه سینمای کودک هستند. «صداوسیما» چه‌قدر برای کودکان انرژی می‌گذارد و به آن‌ها اهمیت می‌دهد؟ چه‌قدر کودکان پای آثار کودکی می‌نشینند که «صدا و سیما» با بودجه‌های هنگفت برای آن‌ها می‌سازد؟

او ادامه داد: آسیب‌شناسی توقف و عدم رشد سینمای کودک، از بسیاری جهات اهمیت دارد. چراکه با بررسی صدماتی که به بدنه سینمای کودک وارد شده می‌توان برای معضلات چاره‌اندیشی کرد و مسیر رشد را هموار نمود. جریان سینمای کودک در صورتی می‌تواند به صورت یک صنعت فعالیت کند که سازمان‌هایی که در سیستم وظایفشان امور کودکان و نوجوانان تعریف شده، پا پیش گذاشته و موثر عمل کنند. برای مثال شهرداری با اختصاص دادن بیلبوردهای شهری برای تبلیغ آثار کودک می‌تواند راهگشا باشد. ضمن این که تغییر و تحولات مدیران در سال‌های مختلف نباید باعث کم‌رنگ شدن سینمای کودک شود و بدانیم که سینمای کودک چه در بحث تولید و چه در بحث اکران نیاز به حمایت‌های جدی دارد و تصمیم‌گیران فرهنگی باید یک سبد ارزشی خوب برای این حوزه در نظر بگیرند و آن را جزو مهم‌ترین رئوس سیاست‌گذاری‌های خود قرار دهند، این‌گونه تحولی بزرگ در این حوزه رخ خواهد داد.