تیام | چشمان مادر

مجید بدیع‌زاده | کارشناسی ارشد سینما

تیام فیلمی است که در قالب سینمای نوجوانان ساخته شده است. این فیلم هم مثل غالب فیلم‌های جشنواره به سراغ اقلیم بومی و به دور از فضای شهری رفته است؛ این بار در روستایی از استان چهار محال و بختیاری. ولی مساله‌ی «زیست» در این فیلم تقریبا قابل قبول است و لهجه‌ها، پوشش‌ها و… تا حدودی مطلوب می‌باشد. این مسئله احتمالا به خاطر اشراف کامل تهیه کننده‌ی فیلم بر اقلیم فیلم است؛چرا که خود از آن خطه می‌باشد؛ همچنین باید در نظر داشت که پنجاه درصد از بازیگران و عوامل،از این قوم (بختیاری) هستند.

در مقدمه‌ی فیلم، ابتدا با نماهای باز نظیر اکستریم لانگ شات، مدیوم لانگ شات و… عنصر مکان و جغرافیا به ما معرفی می‌شود. پرداختن به مسئله‌ی کرونا نیز، زمان را برای ما روشن می‌کند؛ شخصیت‌ها هم که در راس آن تیام و مادرش قرار دارند، هم به ما معرفی می‌شوند. تیام دختری نوجوان است که پدرش را به خاطر تصادف از دست داده و با مادرش که در آن بینایی خود را از دست داده است، زندگی می‌کند. اسم فیلم «تیام» ایهام دارد و هم به نام دختر اشاره می‌کند و هم در زبان بختیاری به معنای «چشم‌هایم» می‌باشد. پس می‌توان دختر نوجوان، یعنی تیام را چشمان مادر و عصای دست مادر قلمداد کرد؛ پس ما آماده‌ی داستانی هستیم که قرار است دختری نوجوان عمل قهرمانانه انجام دهد و مسیر قهرمانی در پیش بگیرد.

در اواسط داستان مسئله‌ی مسابقات تیراندازی با تفنگ مطرح می‌شود ولی در فیلمنامه به نظر ابتر و ناقص می‌ماند. درست است که به روز بودن فیلمنامه یک امتیاز مثبت است و در اینجا نیز پرداختن به دوران کرونا، فیلمنامه را در شرایط فعلی ایران بازگو می‌کند، اما سطحی است و به پیشبرد داستان کمک شایانی نمی‌کند و تنها باعث لغو مسابقات تیراندازی می‌شود. پس ماجراهایی که در مورد تفنگ و دختر نوجوان پیش آمد تعلیق ایجاد نمی‌کند و به زودی خاتمه می‌یابد. دختر نوجوان در روند داستان عمل قهرمانانه را در مسیری قهرمانانه پیش می‌برد و آن هم تهیه‌ی دارو برای مادر می باشد. شاید این سیری که دختر طی می‌کند و کاری که انجام می‌دهد، در دنیای آدم بزرگ‌ها عملی شگرف و بزرگ نباشد، ولی در دنیای نوجوانان به طبع می‌تواند عملی قهرمانانه باشد.

تیام از موسیقی متن خوبی بهره می‌برد و موسیقی هم‌سو با روند داستان و در خدمت و خلق ریتمی مناسب است. تیام تقریبا از حضور حدود ۹۰ درصد از نابازیگران و یا بهتر بگوییم بازیگران بی‌تجربه و کم‌تجربه بهره می‌برد و این احتمالا به خواست شخص کارگردان بوده است، ولی بازیگران تلاش خود را کرده‌اند تا بازی مطلوب و باورپذیری ارائه دهند. همچنین این فیلم سعی کرده است رنگ و لعابی شاد داشته باشد و از نورپردازی‌ها و رنگ‌بندی‌های تلخ و تاریک به دور باشد. علی رقم ضعف‌هایی که در بخش‌های مختلف فیلم وجود دارد، تیام را می‌توان تلاشی در جهت قرار گرفتن در زمره‌ی فیلم‌های قابل قبول بخش نوجوانان دانست.