این روزها، به دلیل شیوع بیماری کرونا و درشرایط قرنطینه، مدارس و سینما ها و بسیاری از فعالیتهای گروهی، تعطیل و یا محدود شده است و به یقین سینما، نقش یکی از بهترین همراهان خانواده را ایفا میکند. به همین خاطر به سراغ یکی از مسئولین سینمای کودک رفتیم و در یک بعداز ظهر زیبای اردیبهشتی، با شور شوق، در دفتر آقای حبیب ایل بیگی قائم مقام و سرپرست معاونت فرهنگی و پژوهشی بنیاد سینمایی فارابی، حاضر شده تا گفت وگویی درباره سینمای کودک برای شما داشته باشیم. ایشان با روی گشاده ما را پذیرفت و با صبر و بردباری به ما پاسخ داد. این مصاحبه در دو بخش تهیه و تنظیم شده است.
آقای ایل بیگی، از سینمای کودک چه خبر ؟
اجازه دهید درباره سینمای کودک کمی به عقب برگردم، حداقل به دوسال و اندی پیش؛ واقعیت این است که در آن روزها به دلیل مشکلات بسیار زیادی که در این حوزه وجود داشت، قبول مسئولیت برایم مشکل بود.
مرکزراهبردی سینمای کودک و نوجوان تلاشهای زیادی کرده بودند که بتوانند سر و سامانی به وضعیت تولید و اکران سینمای کودک و نوجوان بدهند و بنده در سمت معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی شاهد این همت و تلاش بودم اما با وجود تلاشها، اکران همان وضعیت گذشته را داشت و سینمای کودک و نوجوان در این امرنادیده گرفته میشد و سهم بسیار ناچیزی در اکران داشت. از این رو از همان ابتدای پذیرش مسئولیت، تلاش وافر کردیم تا وضعیت اکران سینمای کودک را بهبود ببخشیم
در مرداد ماه سال ۹۶، اولین فیلم کودک و نوجوان با نام “بیست و یک روز بعد” اکران شد و از مهرماه همان سال اکران منظم فیلمهای دیگر را آغاز کردیم و متاسفانه چون شش ماهه نخست سال را از دست داده بودیم به همان اندازه نسبت فروشمان نیز رضایت بخش نبود.در ادامهی تحقق اهدافمان در ماههای باقی مانده از سال ۹۶ و ابتدای۹۷، با خانه سینما، شورای صنفیاکران و معاونت ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی، نشست هایی برگزار شد تا سهم فیلمهای کودک را در اکران تصحیح کرده و آن را افزایش دهیم و به این ترتیب از ابتدای سال ۹۷ بر اساس مصوبه شورا ی صنفی نمایش، هر سر گروه موظف شد در سال حداقل یک فیلم کودک اکران داشته باشد. بنابراین در طول یکسال اکران میتوانیم شاهد اکران حداقل هفت فیلم کودک و نوجوان روی پرده سینماها باشیم.
اجرایی شدن این مصوبه تا چه میزان موفق بوده و آیا به نتیجه مطلوب رسیده ؟
البته این مصوبه اگر درست اجرا شود و فیلمها به شکل مناسب و در زمانهای مناسبی تقسیم شوند، بدون تردید میتواند شرایط ایدهآلی برای اکران فیلم کودک بوجود آورد. چه بسا در نوروز ۹۷ یک فیلم کودک و نوجوان اکران شد تا سهم بچه ها در اکرانهای نوروزی هم رعایت شود و فروش بسیار خوبی را هم کسب کرد.
در سال ۹۸ هم این اتفاق افتاد اما متاسفانه با یک جهت گیری نادرست از سوی پخش کنندگان یا سرگروههای سینمایی، اکران فیلم کودک و نوجوان به نیمه دوم سال موکول شد که خوشایند نبود و اتفاق خوبی رقم نخورد. در این بین البته، سینما فرهنگ که متعلق به بنیاد فارابی است با این جهت گیری همسو نشد و با وجود این که تعدادی از پخش کنندگان به دلیل همین عدم همسویی به ما خرده گرفتند، اکران فیلم کودک و نوجوان در نوروز برای ما الویت داشت و همچنین در تابستان هم مجددا بخشی از ظرفیت سینما فرهنگ را به اکران فیلم کودک اختصاص دادیم و این مساله در شرایطی رقم خورد که متاسفانه سایر سرگروههای سینمایی هیچ برنامهای برای اکران تابستانی فیلم کودک و نوجوان نداشتند.
از طرف دیگر، در نیمه دوم سال ۹۸ هم برنامهی سرگروههای سینمایی به شکلی پیش رفت که سه فیلم کودک و نوجوان، همزمان با هم اکران شدند و این همزمانی به لحاظ تعداد مخاطب و فروش، لطمه زیادی به هر سه فیلم وارد ساخت. در همان زمان درباره این مشکل با شورایعالی اکران، گفت و گو کرده و مشکلات بوجود آمده را انعکاس دادیم که متاسفانه مسئله کرونا و قرنطینگی و تعطیلی سینما ها بوجود آمد.
نظر شما در باره تخصیص یک یا دو سینما و سالن به اکران فیلم کودک و نوجوان چیست؟
ما همواره فکر میکنیم فیلم کودک و نوجوان باید شرایط طبیعی تولید، عرضه و اکران را طی کند. در این مدت، تعدادی از کارشناسان معتقد بودند که باید یک سینما را به فیلمهای کودک و نوجوان اختصاص دهیم (مدلی مانند گروه “هنر و تجربه”) اما رویکرد ما اینگونه است که اکران سینمای کودک و نوجوان را نباید محدود کرد و قطعا باید تمهیداتی را اندیشید که پردیس های سینمایی مشتاقانه سالنی را به سینمای کودک اختصاص دهند و شرایطی برای خانواده ها فراهم شود تا زمانی که برای تماشای فیلم وارد هر پردیس سینمایی شوند؛ یک فیلم کودک و نوجوان برای کودکانشان در حال اکران باشد. تا هم کودکان و هم والدین بتوانند به تماشای فیلم مورد نظر خود بنشینند.
با توجه به این که جمعیت دانشآموزی می تواند پشتوانه خوبی برای اکران فیلمها باشد برای جذب این گروه چه تمهیداتی فراهم کردهاید؟
با توجه به این که اعتقاد داریم حضور دانشآموزان در سالنهای سینما می بایست به شکل ایده آل تری اتفاق بیفتد. با یکی از تشکلهای مسئول در سامانه اوقات فراغت دانش آموزی، رایزنی کردیم که در حوزه سینما به ما کمک کنند. تا بتوانیم نوبت های نمایش صبح را فعال کنیم. البته ما موظف به پرداخت مبلغ ناچیزی بابت هر دانش آموز هستیم که گزارشهای شفاف این سامانه در تمام مراحل موجود است.
در حال حاضر از همکاری آزمایشی ما با این گروه حدود دو سال و نیم میگذرد و نتیجه بسیار مثبتی داشته و هدفمان درواقع این بوده که با شناخته شدن و در مسیر درست قرار گرفتن این سامانه،کمکها و مساعدتهای خود را بتدریج متوجه بخش تبلیغات و معرفی فیلم کنیم.
همچنین با یک گروه تولید کننده فیلم کودک و نوجوان که بصورت حرفه ای در تبلیغات و اکران فیلم فعالیت دارند وارد گفت وگو شدیم تا پخش تخصصی فیلم کودک و نوجوان را راه اندازی کنند و تا جایی که اطلاع دارم مجوزهای لازم را اخذ کرده و یک اپلیکیشن تخصصی هم در این زمینه طراحی کرده اند. با این اپلیکیشن، تمام دانشآموزان میتوانند فیلم و حتی سالن مورد نظرشان را برای تماشای فیلم های ویژه این گروه سنی انتخاب کنند.
با توجه به این که قرار نیست بار مسئولیت سینمای کودک و نوجوان فقط بر دوش فارابی باشد و درست این است که، تمام ارگانها، همکاری و مساعدت لازم را داشته باشند. از همین رو با وزارت آموزش و پرورش تعاملاتی صورت گرفت و من نیز به عنوان نماینده سازمان سینمایی، در حوزه کودک و نوجوان، عضو شورای مرکزی انتخاب فیلم و صدور پروانه حمایتی وزارت آموزش و پرورش برای دانش آموزان شدم که با توجه به فیلمهای موجود، جلساتی با حضور نمایندگان وزارت آموزش و پرورش تشکیل می شود و بحث و گفت و گوهایی صورت میگیرد و فیلمهای مناسب، برای صدور پروانه حمایتی مشخص می شوند.
آقای ایل بیگی در این روزهای کرونایی و شرایط قرنطینه، سینمای کودک برای همراهی با بچهها در خانه چه تمهیداتی اندیشیده؟
اتفاقی که در ماههای اخیر رخ داده؛ یک اتفاق پیشبینی نشده و جهانی است و تمام مردم و دولتها را در سراسر جهان درگیر و غافلگیر کرده.
ما برنامهریزیها و تدارکاتی را برای اکران فیلمهای کودک و نوجوان در نوروز و بهار ۹۹ در تمام زمینهها انجام داده بودیم و طبق برنامه، قرار بود برای نوروز، یک فیلم کودک و نوجوان با نام “بازیوو” در اکران نوروز ۹۹ روی پرده برود و برای اکران عید فطر و تابستان نیز فیلمی را انتخاب کرده بودیم که متاسفانه شرایط به شکل دیگری رقم خورد و درگیر کرونا و حواشی آن شدیم.
از طرف دیگر، شرایط برای تولید فیلمهای کودک و نوجوان هم آماده شده و بنیاد در تهیه و تولید تعدادی از فیلمها مشارکت و مساعدت کرده بود که هر کدام در مراحل مختلفی قرار دارند. قرار بود فیلم “۹ سالگی” به تهیه کنندگی و کارگردانی آقایان “بهروز مفید و سید جمال سید حاتمی” ۱۵ فروردین تصویربرداری خود را آغاز کند که بنا به شرایط کرونایی، متوقف شد و فیلم دیگری به نام “یدو ” کار آقای “مهدی جعفری” نیز به همین دلیل به تعویق افتاده. لذا ما نیز همسو با سیاستهای دوران کرونایی سعی کردیم سینمای کودک را به خانهها ببریم و آنچه از دستمان برمیآمد انجام دادیم و بخش عمده ای از فیلمهای کودک که در اختیار داشتیم، حتی فیلمهایی که فرصت اکران پیدا نکرده بودند را از طریق رایزنی با سامانه های “وی او دی” و سینمای خانگی امکان دیده شدن آنها رافراهم کردیم یا بعضا به تلویزیون برای پخش در پایان سال عرضه کردیم. که این رخداد هم برای کودکان و هم برای این فیلمها اتفاق خوشایندی را رقم زد.
منبع:سایت خانه حمایت از فیلم کودک و نوجوان