مهدی سجاده‌چی با تاکید بر اینکه نوشتن کار دشواری است گفت: « بهترین الگوهای نوشتن را هم اگر در اختیار داشته باشیم کمک می‌کند بیراهه نرویم اما دقیقا مشخص نمی‌کند چگونه باید کلمات را روی کاغذ بیاوریم. برای نگارش فیلمنامه‌ای جذاب باید الگوها را به تابعیت خود درآوریم.»
به گزارش ستاد اطلاع‌رسانی جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان، مهدی سجاده‌چی در کارگاه «سفر قهرمان در سینمای کودک» که امروز یکشنبه ۲۷ مهرماه ۹۹ به صورت آنلاین برگزار شد به عناصر مورد نیاز برای نگارش فیلمنامه داستانی اشاره کرد و گفت: «فیلنامه داستانی باید شامل اجزایی باشد که اگر فاقد این اجزا باشد یعنی فاقد ساختار است. قهرمان عنصر اولی است که در هر نوع فیلمنامه داستانی به آن نیاز است و داستان بر اساس آن پیش می‌رود. قهرمان داستان باید داری یک مطالبه و هدف باشد که محقق شود و به نوعی با فاصله گرفتن از وضعیت قبلی خود وارد وضعیتی جدید شود.»
او ابزارها و شرایطی که به محقق شدن مطالبه قهرمان کمک می‌کند را به عنوان عنصر سوم مطرح کرد و گفت: «این ابزارها به دو دسته بیرونی و درونی تقسیم میشوند. مجموعه عواملی که در برابر خواست قهرمان مقاومت می‌کنند نیز عنصر چهارم مورد نیاز است که در برابر عنصر قبلی قرار می‌گیرد و مانع رسیدن قهرمان به خواسته‌اش می‌شود. در صورتی که هر کدام از این‌ها وجود نداشته باشد دارم شکل نمی‌گیرد.»
این مدرس از انتخاب قهرمان و پایان به عنوان عنصر پنجم نام برد و افزود: «قهرمان مطابق با خواسته‌اش باید دست به انتخاب بزند. هر چه میزان اراده قهرمان کوچک‌تر از نیروهای بیرنی باشد داستان به سمت پایان باز خواهد رفت. در نوشتن داستان باید به طور حتم این پنج عنصر وجود داشته باشد.»
او پس از بیان این مقدمه درباره سفر قهرمان در سینمای کودک توضیح داد: «قهرمانی که در روند سفر قرار می‌گیرد اصولا کودک است و اگر هم بزرگسال باشد باید بازگشتی به موقعیت کودکی داشته باشد. سفر قهرمان واقعه‌ای است که در کودکی رخ می‌دهد، مانند پرندگان که پرواز را باید به طور حتم در کودکی یاد بگیرند.»
سجاده‌چی افزود: «هر نوع رفتاری که منجر به تردید قهرمان در مسیر شود تنها یک بار امکان دارد و زندگی او را تغییر می‌دهد. ما در دنیای کودک نیاز به یک تغییر و پرده دری داریم که برمبنای آن کودک باید با اتفاقی بزرگ و خاص مواجه شود که نسبت او با دنیا را تغییر دهد.»
او با بیان اینکه با ورود کودک به ماجرا داستان آغاز می‌شودا ادامه داد: «داستان زمانی جدی می‌شود که اجتناب‌ناپذیر باشد و قهرمان تصمیم می‌گیرد کاری را انجام دهد. این موضوع شاهپیرنگ اصلی داستان را شکل می‌دهد و زمانی که این شاهپیرنگ شکل نگیرد مخاطب فیلم را پس می‌زند. با محکم شدن شاهپیرنگ داستان مخاطب داستان را باو می‌کند.»
سجاده‌چی با بیان اینکه برای خروج از وضع اول به وضع دوم به یک دوره آمادگی نیاز است افزود: «پس از این مسیر قهرمان به موجودی جدید با هویتی جدید تبدیل می‌شود. یافتن ابزار برای مواجه با جهان یک مسیر محتوم دارد که آن مواجهه با جهان است و این جهان یا دارای صورتی زیبا و یا اهریمنی است.»
این مدرس ادامه داد: «در نهایت ماهیت جدید قهرمان داستان به ارامشی و تعادلی می‌رسد و دوگانگی‌ها و تکثر از بین می‌رود. نهایتا آخرین مرحله سفر آغاز می‌شود و آن بازگشت همراه با آرامش به دنیای قبل است که شباهتی با دنیای قبل از سفر ندارد به این دلیل که نگاه و ذهنیت او تغییر کرده است. قهرمان با نگاه جدیدش دنیا را جای زیباتر و امن تر می‌کند و از پوسیدگی تدریجی نجات می‌دهد.»
او به سه مرحله سفر قهرمان اشاره کرد و گفت: «در کل این سفر قهرمان یک بار باید از موقعیت امن خود جدا شود، به حقیقت تشرف پیدا کند و از سفری که رفته برگردد. سه گانه‌ای که بشر برای درکش از سفر نیاز دارد.»
او متذکر شد: «فیلمنامه ای باید نوشت که خلاقیت داشته باشد و در مقایسه با سایر فیلمنامه‌ها جذاب‌تر باشد. شما باید فیلمنامه‌تان را به الگو تحمیل کنید.»
سجاده‌چی گفت: «نوشتن همیشه کار دشواری است. بهترین الگوهای نوشتن را هم اگر در اختیار داشته باشیم کمک می‌کند بیراهه نرویم اما دقیقا مشخص نمی‌کند چگونه باید کلمات را روی کاغذ بیاوریم. الگوها را باید به تابعیت خود درآورد.»
او در توضیح نگارش فیلمنامه سه پرده‌ای گفت: «حادثه محرک در پرده اول اتفاق می‌افتد که ما را به چشم انداز جدید می‌برد. واقعه‌ای رخ می‌هد که حرکت قهرمان را اجتناب‌ناپذیر می‌کند و شاهپیرنگ شکل می‌گیرد. در پرده دوم موانعی به وجود می‌آید که از پیشرفت قهرمان جلوگیری می‌کند. سعی طولانی قهرمان برای تحقق خواسته‌اش علی‌رغم موانع ما را به نقطه میانی می‌رساند. در این نقطه اراده قهرمان تخریب و خواست او را تضعیف می‌کند.در میانه پرده دوم براساس خواست نویسنده قرار می‌گیرد.»
او تصریح کرد: «مرحله بعدی در این پرده این است که هدف قهرمان یادآوری شود که برای چه هدف والاتری این سفر را شروع کرده است. پس از کنارگذاشتن همه تردیدها به پایان پرده دوم وآغازپرده سوم و گره گشایی می‌رسیم. در پرده سوم به انتخاب می‌رسیم که در سینمای کودک نهایت فضیلت را انتخاب می‌کنیم. انگار پایان پرده سوم آغاز یک ماجراجویی جدید است و سینما به شکل یک چرخه مداوم ادامه پیدا می‌کند.»
این کارگاه پس از پایان، با پرسش و پاسخ به صورت برخط همراه شد.
سی و سومین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان از ۲۷ مهر تا ۲ آبان به صورت مجازی و به دبیری «علیرضا تابش» برگزار می‌شود.
