تهیه‌کننده «ترانه‌های پدرانه» اظهار داشت: ذات کودک اینگونه است که واقعیت را هم به خیال تبدیل می‌کند و اصلا واقعیت را دوست ندارد. بنابراین سینمای کودک، سینمای سرزمین خیال است. این در حالی است که سینمای ما در زمینه تخیل، پرورش پیدا نکرده و می‌توان گفت اصلاً چیزی یاد نگرفته است.
«علی ژکان» تهیه‌کننده «ترانه‌های پدرانه» به کارگردانی «محمد بصیری» در بخش مسابقه فیلم‌های بلند ایرانی این دوره جشنواره، در گفت‌و‌گو با ستاد اطلاع‌رسانی جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان، اظهار کرد: فکر ساخت این فیلم به سال‌های گذشته برمی‌گردد که با «نغمه ثمینی» فیلمنامه‌نویس صحبت کردم و قصد داشتم روی ساخت یک فیلم کودک و نوجوان به جمع‌بندی برسم. در نهایت با او قرارداد بستم و نام این طرح در ابتدا «پدرانه» بود و داستان فیلمنامه درباره کودکی بود که پدر نداشت و رابطه عاطفی با فردی برقرار می‌کرد که فرزند نداشت و هر دو از لحاظ عاطفی به یکدیگر نیاز پیدا می‌کردند.
او افزود: این ایده کم کم پخته شد و قرار شد تحقیقات میدانی کنیم تا ببینیم نقش پدر را چه کسی ایفا کند. نهایتا ایده جدیدی به ذهن ما رسید که پدر جانباز باشد و در نهایت او با بچه‌ای آشنا می‌شود که یتیم است و پناهی در زندگی ندارد. کلیت فیلم به این برمی‌گردد که در عالم خیال، این فکر و داستان را به تصویر بکشیم و البته می‌خواستیم به این خیال، حالت واقعی‌تری ببخشیم. در نهایت فیلمنامه با این طرح شکل گرفت. نسخه اولیه فیلمنامه در ابتدا به حالت سیناپس بود و شروع و پایان داستان مشخص شد. ناگهان خانم ثمینی برای یک سفر تحقیقاتی، عازم خارج از کشور شد و در نهایت از «افرا ابراهیم‌نیا» نویسنده، دعوت کردم و کلیت داستان را در اختیار او قرار دادم و او فیلمنامه اولیه را نوشت.
ژکان درباره فیلمسازی در بخش کودک و نوجوان عنوان کرد: سینمای کودک بیش‌تر به دغدغه مدیران برمی‌گردد… اینکه مدیری به این بخش علاقه‌مند است و سعی می‌کند به سینمای کودکان و نوجوانان توجه نشان بدهد در حالی که باید به شکل اساسی زیر ساخت سینمای کودک تعریف شود.
او ادامه داد: سینمای کودک و نوجوان در کل دنیا پر مخاطب است اما در ایران هیچ‌گاه به سینمای کودک و نوجوان به شکل جدی نگاه نشده است. در ابتدا ایده سینمای کودک و نوجوان در ایران در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شکل گرفت و افرادی مانند زنده‌یاد عباس کیارستمی و ابراهیم فروزش هسته‌های اولیه‌اش را پایه ریزی کردند. در کنار سینما، نقاشی، شعر، کتاب و غیره مورد توجه قرار گرفت. افراد مشهوری هم در حوزه نشر کتاب در بخش کودکان، کتابخانه سینما و تئاتر کودکان ورود کردند. بعد از انقلاب اسلامی، تلاش شد تا میراثی که به جا مانده است حفظ شود اما متاسفانه وزارت آموزش و پرورش به دلیل عدم رسیدگی و مدیریت خود نتوانست از این بخش به درستی استفاده کنند و این بخش به دست فراموشی سپرده شد.
ژکان با اشاره به این که نباید بگذاریم سینمای کودک و نوجوان یتیم شود، گفت: مراکز و افرادی سعی کردند تا در این راستا قدم بردارند که یکی از آنها بنیاد سینمایی فارابی بوده است. چند سال پیش، وقتی روی فیلمنامه این فیلم کار می‌کردیم، به دو مرکز مراجعه کردم که یکی از آنها بنیاد سینمایی فارابی بود و یک مرکز دیگر، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که هر دو مرکز از فیلمنامه استقبال کردند. در نهایت مصوب شد تا وامی برای ساخت این فیلم در نظر گرفته شود. کانون، اعلام کرد مانند همیشه بودجه کافی ندارد و در نهایت فیلم ساخته نشد و فیلمنامه در گوشه‌ای خاک خورد. چند سال بعد علاقه‌مندان به فیلمسازی با من تماس گرفتند تا بودجه لازم برای ساخت فیلم تهیه شود. این علاقه‌مندان در بخش خصوصی فعالیت می‌کردند و در زمینه ساخت فیلم در بخش کودکان و نوجوانان تازه کار بودند. در نهایت با حمایت بخش خصوصی فیلم ما با بضاعت کم و مشکلات فراوان با پول آنها ساخته شد.
این کارگردان سینما گفت: سینمای کودک و نوجوان برای ارتقا نیازمند حرکت بخش خصوصی و همراهی بخش دولتی است و شکل دیگر این است که مشارکت بخش دولتی به همراه بخش خصوصی در زمینه تولید و پخش صورت بگیرد. اعمال سلیقه‌ها در این زمینه بازدارنده است و از سویی، بخش خصوصی سعی می‌کند تا پول هزینه کرده خود را به نحوی به دست بیاورد در حالی که بعد از ساخت هر فیلم، هفت‌خانی به نام پخش توزیع و اکران فیلم را در پیش داریم و…
ژکان با اشاره به اثرات برپایی جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان گفت: جشنواره به صورت مقطعی انرژی، شور و هیجان ایجاد می‌کند. باید این واقعیت را پذیرفت که برگزاری جشنواره‌ها در سینمای ایران موثر است و البته باید به دنبال ارتقای ساختار و زیرساخت بود. به عنوان مثال به جز چند پردیس سینمایی که درآمدزا هستند سایر سینماهای کشور روش قدیمی را دنبال می‌کنند و باید قبول کنیم که نوع ساختارشان فرسوده است. این موارد به ویروس منحوس کرونا که کمر همه را شکاند، اضافه می‌شود…
او بیان کرد: اگر بخواهیم خوشبینانه به قضیه نگاه کنیم، همین که بنیاد سینمایی فارابی، دست به دست سایرین برپایی جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان را ترتیب می‌دهد اتفاق خوبی است. این روزها فقط با فعالیت‌های یک شخص به نتیجه می‌رسیم و ساختار تیمی وجود ندارد مگر این که مدیری کار را در این زمینه پیش ببرد. «علیرضا تابش» سال‌هاست که به عنوان مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی تلاش می‌کند تا سینمای کودک و نوجوان را به جلو ببرد و با گرفتن بودجه و سنجیدن تمام شرایط این جشنواره را برپا کند اما در ادامه باید ساختاری هدفمند در بخش کودکان و نوجوانان در نظر گرفته شود.
ژکان درباره فیلم «ترانه‌های پدرانه» گفت: سعی کردیم برای رونق دادن به فیلم کودکان و نوجوانان از چند چهره استفاده کنیم که استفاده از همه این چهره‌ها نیازمند پول است. وقتی پول بازیگران خوب تأمین شود در بخش اکران مردم می‌توانند پا به سینماها بگذراند. متأسفانه در بخش اکران آنلاین فیلم‌ها آنطور که باید موفق نبودیم. در این راستا نمایش فیلم در جشنواره سی و چهارم برای ما اهمیت دارد و از این بابت، بنیاد سینمایی فارابی امیدی برای فیلمسازانی که در این بخش فعالیت می کنند ایجاد کرده است.
او درباره شعار جشنواره امسال عنوان کرد: اساسا ذات سینما، در سرزمین خیال است و سینمای داستانی همان سینمای خیال است. این سرزمین خیال برای بخش کودک و نوجوان متصورتر از بخش بزرگسال است. سینمای ایران در مسیر واقع گرایانه قدم بر می‌دارد و به مشکلات و زندگی روزمره می‌پردازد. فیلمسازان مطرح ایران در ارجاع به واقعیت کارهای خوبی را هم از خود به جا گذاشتند اما در کنار سینمای واقع‌گرایانه نیاز به تخیل هم داریم. متاسفانه در سینمای متکی بر تخیل، ضعیف عمل کرده‌ایم چرا که عمر سینمای ما صرف رجوع به واقعیت شده است. سینما زمانی معنا پیدا می‌کند که از عالم واقعیت به سمت تخیل حرکت کنیم.
او افزود: اگر شعار «سینما، سرزمین خیال» تعریف واقعی به خود بگیرد و ابزار ساخت این سینما فراهم باشد، می‌توانیم موفق عمل کنیم. چیزی که در جهان سینما موفقیت‌های زیادی از خود به جای گذاشته است. ذات کودک اینگونه است که واقعیت را هم به خیال تبدیل می‌کند و اصلا واقعیت را دوست ندارد. بنابراین سینمای کودک، سینمای سرزمین خیال است. این در حالی است که سینمای ما در زمینه تخیل، پرورش پیدا نکرده و می‌توان گفت اصلاً چیزی یاد نگرفته است.
سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان، به دبیری «علیرضا تابش» از ۱۶ تا ۲۱ مهر ۱۴۰۰ (۸ تا ۱۳ اکتبر ۲۰۲۱) با شعار «سینما، سرزمین خیال» برگزار خواهد شد.
