مهین جواهریان می‌گوید اگر جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان نبود، سینمای کودک به جایگاه فعلی نمی‌رسید…
به گزارش ستاد اطلاع‌رسانی جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان، مهین جواهریان کارگردان، تهیه کننده، مدرس و مؤلف فیلم انیمیشن در گفت‌وگو گفت: «فیلمسازان می‌توانند تاثیرات زیادی بر نسل کودک و نوجوان ما بگذارند. کودکان و نوجوانان ما گران‌ترین بخش جامعه هستند و اگر بتوانیم برای رشد و پرورش فکر و ذهنشان خوراک خوبی تهیه کنیم، آینده موفقی خواهیم داشت.»
او ادامه داد: «کودک و نوجوان سخت‌ترین قشر بین مخاطبان هستند و ما با ارائه خوراک خوب فکری خدمت خوبی به آن‌ها کرده‌ایم. فکر می‌کنم دولت باید بودجه مخصوصی به این کار اختصاص دهد و همه دست‌اندرکاران تربیتی باید به این نکته توجه داشته باشند و برای این بخش فعالیت کنند.»
جواهریان خاطرنشان کرد: «ذهن کودک مانند یک لوح، دست‌نخورده و پاک است، همه چیز روی مغز او تاثیر می‌گذارد و اگر بتوانیم با فیلمسازی به صورت انیمیشن یا زنده مسائل اجتماعی را به آن‌ها آموزش دهیم خیلی از مشکلات جامعه کم می‌شود. مواردی مثل کمک به یکدیگر، ملی‌گرایی، افتخار به ایرانی بودن، افتخار به هویت ملی و مسئولیت‌پذیری فقط در کودکی شکل می‌گیرد و قدرت جذب آن در این سنین است.»
این هنرمند دوستدار کودک و نوجوان با اشاره به تهاجم فرهنگی که در کمین کودکان ایرانی است، گفت: «سینمای کودک در تربیت بچه‌ها مسئول است. یکی از مواردی که گریبان جامعه امروزی ما را گرفته، تهاجم فرهنگی است. ارتباطات در این دوره از جهان بسیار زیاد است و بار اطلاعات روی تمام کودکان جهان زیاد است که باعث می‌شود کودکان زیر بار اطلاعات خود را گم کنند.»
او با اشاره به وظیفه خانواده و آموزش و پرورش بر تربیت کودکان عنوان کرد: «به همین دلیل فکر می‌کنم آموزش‌وپرورش، رسانه‌های اجتماعی و اولیا باید مراقبت بیشتری از کودکان کنند تا مبادا بار اضافی به کودکان وارد شود و در شکل‌گیری هویت ملی، با ساخت فیلم‌هایی که باعث شناخت هویت ملی می‌شود و روی ذهن کودکان تاثیر می‌گذارند، کمک کنند.»
جواهریان با اشاره به اینکه چهل سال در زمینه کار کودک فعالیت داشته است گفت: «بزرگسالان زیادی هستند که از خاطرات کودکی خود تعریف می‌کنند و می‌گویند برخی فیلم‌ها مسیر زندگی آن‌ها را تغییر داده است.»
جواهریان با اشاره به اینکه سال گذشته هیئت داوران فیلم‌ «زر زری کاکل زری» را به عنوان بهترین فیلم کودک انتخاب کردند، بیان کرد: «آنها معتقد بودند هویت ملی در این فیلم آشکار بود، حتی اگر در سراسر دنیا ایران شناخته شده نباشد باز هم همه متوجه می‌شوند این فیلم اروپایی و یا آمریکایی نیست و دلیل دیگری که این فیلم را به عنوان بهترین فیلم انتخاب کردند، شادی‌بخش بودن این فیلم بود.»
او ادامه داد: «ادبیات ایرانی، گرافیک ایرانی، موسیقی ایرانی و شاد بودن مواردی هستند که من در تمامی فیلم‌هایم از آن‌ها بهره می‌گیرم. کودکی که در شادی بزرگ شود یک‌ بزرگسال موفق، مسئول و سالم خواهد بود همانطور که فیلم «بارون میاد جر جر» بعد از دوازده سال در حال تکثیر است، هنوز کهنه نشده و حتی برای ده نسل بعد تازگی دارد.»
مهین جواهریان سینمای کودک و نوجوان ایران را با سایر کشورها مقایسه کرد و گفت: «در فرانسه، یک سانس ویژه برای نمایش فیلم من و سایر دوستان از کشور‌های مختلف را که به یک موضوع نزدیک بودند، اختصاص دادند. فیلم «بارون میاد جرجر» پنج سال متوالی در فرانسه به صورت دوبله شده اما با همان موسیقی ایرانی اکران شد. دولت فرانسه قصد دارد کودکانشان با فرهنگ‌ تمام کشورهای دنیا از طریق فیلم‌هایشان آشنا شوند. در ایران سینمای کودک زیاد پررنگ نیست، من سال گذشته چندین فیلم کودک دیدم وبه نظرم در این میان فیلم «دوچ» بسیار انسانی و زیبا و تاثیرگذار بود.»
این کارگردان انیمیشن افزود: «خوشبختانه برخی از انیمیشن‌های سینمایی که ساخته می‌شوند بسیار خوب هستند، اما برای اینکه این فیلم‌ها پربیننده باشد فقط خوب بودن فیلم‌ ملاک نیست بلکه آموزش و‌ پرورش نیز باید در دیده‌شدن آثار همکاری کند.»
او با اشاره به کمبود شادی در مردم ایران گفت: «شادی در جامعه ما کم است، اگر در خیابان به چهره مردم نگاه کنیم لبخند روی لب کسی نیست، این موضوع برای جامعه یک درد است. جامعه‌ای موفق است که شادی در بین مردمش موج بزند، این اتفاق می‌تواند با پررنگ کردن اعیاد مذهبی و غیر مذهبی در مدارس و جامعه اتفاق بیفتد تا مردم و به ویژه کودکان شاد شوند. در مدارس باید بیشتر بر روحیه و روان کودکان تمرکز شود تا درس. کودک باید شادی‌ و شیطنت کند تا بتواند فرد خلاقی شود. معتقدم ما به بچه‌ها در مدارس خلاقیت، ابراز وجود و علاقه و شهامت نمی‌آموزیم.»
جواهریان از برپایی جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان به صورت آنلاین استقبال کرد و تصریح کرد: «جشنواره کودک در ایران برگزار می‌شود و این یک اتفاق فرخنده است اما به نظر من جشنواره کودک از فردای اختتامیه باید شروع شود و به کارگردان‌ها نکته‌هایی با راهنمایی روان‌شناسان بیاموزند که فیلمشان موفق‌تر شود. مدارس نیز باید یک روز به شاد بودن دانش‌آموزان اختصاص دهند، آن‌ها باید به جشنواره کودک بروند یا آنلاین با جشنواره ارتباط برقرار کنند تا به طور غیرمستقیم بیاموزند، احساس مسئولیت کنند و یاد بگیرند.»
این هنرمند سینمای کودک ادامه داد: «باید به فیلمنامه‌نویسان آموزش بدهیم که کودک چه چیزی را باید یاد بگیرد تا روی آن موضوع متمرکز شوند. ممکن است یک فیلم ساخته شود و خواهان زیادی داشته باشد اما از کجا می‌توان فهمید که در آن فیلم، مسئولیت پذیری در مقابل جامعه، خانواده، همکلاسی و فرهنگ‌سازی آموزش داده شده است. ما می‌توانیم دانش‌آموزان را به طبیعت ببریم و به آن‌ها یاد بدهیم زباله‌ها را جمع کنند و یاد بگیرند زباله‌ای در زمین و شهر و مدرسه‌شان نریزند. این کار با سینما و جشنواره سرعت می‌گیرد»
او گفت: «ساخت و نمایش فیلم برای کودکان برنامه‌ریزی می‌خواهد که متاسفانه ما برنامه‌ریزی برای آموزش کودک در آموزش و‌ پرورش نداریم. دانش‌آموز در مدارس باید رشد فکری کند آن هم با آموزش دیدن، انسانیت و مسئولیت‌پذیری شکل می‌گیرد. یکی از سوژه‌هایی که فیلمسازان و سناریونویسان می‌توانند از آن بهره ببرند، توجه به محیط زیست، مسئولیت‌پذیری مقابل جامعه و بالیدن به هویت خود است. اگر دانش آموزان ما به ایرانی بودن خود نبالند جامعه ما روی موفقیت را نخواهد دید.»
جواهریان افزود: «فکر می‌کنم اگر جشنواره کودک نبود سینمای کودک به همین جایگاه فعلی هم نمی‌رسید. پس همین جشنواره موجب شده سینمای کودک یک رشد نسبی کند، پس حضور این جشنواره بسیار مهم است.»
جواهریان خاطر نشان کرد: «توصیه منت به دست‌اندکاران این جشنواره این است که پایان جشنواره را شروعی دوباره در نظر بگیرند، جلسات همفکری و استفاده از خرد جمعی باید صورت بگیرد و به کارگردانان فیلم‌های زنده و انیمیشن و عروسکی منعکس کنند تا کمبود‌ها مشخص شوند و تمرکز فیلمسازان روی این موارد باشد، این کار باعث نتیجه بسیار خوبی می‌شود و جشنواره سال‌ بعد بدون هیچ‌گونه کمبودی رشد می‌کند.»
او ادامه داد: «با توجه به اینکه از شروع مدارس به صورت آنلاین زمانی نگذشته‌ است، آموزش و پرورش می‌تواند فیلم‌ها را به صورت آنلاین بین دانش‌آموزان پخش کند، اگر این فیلم‌ها را دانش‌آموزان نبینند چه کسی ببیند؟ اکنون که کرونا سراسر جهان را فراگرفته و باعث اتفاقات تلخ بین مردم شده اما اتفاقات مثبتی هم رقم زده است، مثلا اینکه یاد بگیریم چطور از فضای مجازی استفاده کنیم.»
این فیلمساز ضمن پیشنهاد به آموزش و پرورش برای اختصاص زمانی مخصوص تماشای فیلم‌های جشنواره کودک و نوجوان گفت: «از آموزش و پرورش خواهش می‌کنم در تمام مدارس ایران یک زمان کوتاه را به فیلم‌های جشنواره کودک اختصاص دهند. در این امر هیئت داوران می‌توانند کمک کنند و بگویند کدام فیلم مخصوص کودک و کدام مخصوص نوجوانان است. سال‌ها برای برنامه کودک و نوجوان در تلویزیون کار می‌کردم، آنجا بود که متوجه شدم سخت‌ترین مخاطبین ما نوجوانان هستند، چرا که نوجوان باهوش، وجودش پر از سوال و نیازمند خوراک فکری است، آموزش و‌ پرورش نتیجه پخش فیلم‌ها را دوره‌های بعد در جشنواره خواهد دید.»